ارزیابی وضعیت فسفر در یک خاک شور تیمار شده با لجن فاضلاب و سوپرفسفات تریپل با استفاده از روش جزء بندی شیمیایی

تعیین شکل های شیمیایی فسفر در خاک اطلاعات مفیدی را در ارتباط با تغذیه فسفر فراهم می آورد. این مطالعه به صورت دو عاملی در سه تکرار و در قالب طرح کاملا تصادفی با هدف بررسی تاثیر کاربرد تلفیقی منابع آلی و معدنی فسفر بر شکل های شیمیایی فسفر در یک خاک شور و ارتباط آن ها با جذب فسفر توسط گندم انجام شد. مقدار 100 میلی گرم بر کیلو گرم فسفر از منبع آلی (لجن فاضلاب شهری) و مبنع معدنی (سوپرفسفات تریپل) و مخلوط آن ها به یک خاک با کمبود فسفر و شوری 6 دسی زیمنس بر متر افزوده و رقم گندم ماهوتی در آن ها کشت شد. نتایج نشان داد که در ماه های اول و دوم تفاوتی بین تیمارهای کودی با تیمار شاهد از لحاظ خصوصیات رشدی گندم وجود نداشت در حالی که در ماه سوم کاربرد لجن فاضلاب به صورت مستقل و تلفیقی با کود فسفری سبب افزایش ارتفاع، وزن تر و وزن خشک شاخسار در مقایسه با تیمار شاهد شد. در تمامی تیمارها، فسفر قابل استخراج با آب کمترین و فسفر قابل استخراج با اسید بیشترین مقدار را در بین شکل های فسفر معدنی به خود اختصاص داد. کاربرد تلفیقی لجن فاضلاب با کود فسفری بیشترین تاثیر را بر NaHCO3-P داشت به طوری که سبب افزایش 39/1 برابری در H2O-P، 93/1 برابری در NaHCO3-P، 67/0 برابری در NaOH-P و 00/1 برابری در HCl-P در مقایسه با تیمار شاهد گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که کاربرد تلفیقی لجن فاضلاب و کود فسفری تاثیر بهتری در افزایش فراهمی فسفر و رشد گندم در شرایط شور دارد.