نگاهی به تولیدات علمی نویسندگان ایرانی با وابستگی های سازمانی غیر ایرانی

هدف این پژوهش بررسی میزان تولیدات علمی پژوهشگران ایرانی با وابستگی سازمانی غیر ایرانی به دانشگاه های برتر کشورهای توسعه یافته و صنعتی جهان در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس بود. روش پژوهش پیمایشی، توصیفی و با رویکرد علمسنجی و جامعه آماری شامل اعضای هیئت علمی ایرانی 301 دانشگاه برتر کشورهای جی هشت و استرالیا بود که بر اساس نظام رتبه بندی دانشگاه های جهان انتخاب شدند و اطلاعات مربوط به تولیدات علمی از پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس استخراج شد. یافته ها نشان داد که 553 نفر از اعضای هیئت علمی ایرانی در حوزه های مختلف در دانشگاه های کشورهای توسعه‫یافته و صنعتی مشغول فعالیت هستند و طی سالهای مورد بررسی 14211 مقاله علمی از این افراد در مجلات معتبر علمی منتشر شده است. در این میان، بخش چشمگیری از تولیدات علمی اعضای هیئت علمی ایرانی در دانشگاه های ایالات متحده امریکا منتشر شده است و کشورهای کانادا و بریتانیا در رتبه های بعدی قرار دارند. به علاوه، یافته ها نشان می دهد که موضوع بسیاری از مقالات و مدارک علمی در حوزه های مهندسی (3874)، پزشکی (1623) و بیوشیمی، ژنتیک و بیولوژی (852) بوده است. جریان فرار مغزها از کشورهای در حال توسعه به ویژه کشور ایران به کشورهای توسعه یافته و پیشرفته جهان سالهاست که شروع شده است و بیم آن هست که شتاب بیشتری بگیرد و به حد نگران کننده‫ای برسد. توجه و سیاستگذاری در این امر و تلاش برای جلوگیری از خروج متخصصان و دانشمندان کشور و نیز ترغیب اعضای هیئت علمی ایرانی در کشورهای پیشرفته به بازگشت به کشورمان لازم و ضروری به نظر می‫رسد.