بررسی اثر برون تنی عصاره آبی و اتانولی گیاه گل سازویی (Scrophularia striata) بر برخی باکتری های بیماریزای تنفسی و ادراری

تاریخچه استفاده از گیاهان دارویی در التیام دردها به 5 هزار سال می رسد. علاوه بر آن خصوصیات ضد میکروبی قوی در بسیاری از این گیاهان مشاهده شده است. در این تحقیق تاثیر عصاره آبی و الکلی گیاه سازویی و همچنین فرم هموژنیزه آن بر برخی باکتری های پاتوژن سیستم تنفسی و همچنین برخی پاتوژن های سیستم ادراری- تناسلی مورد بررسی قرار گرفت. هدف از انجام این مطالعه بررسی اولیه تاثیر این عصاره بر باکتری های بیماریزای تفسی و ادراری میباشد.
در ابتدا تمامی جدایه های باکتریایی مورد بررسی با روش دیسک دیفیوژن کربی- باور تعیین حساسیت شدند و کنترل مثبت برای هر جدایه تعیین گردید. سپس رقت های مختلف (1000- 500-250- 125-5/62 میلی گرم/میلی لیتر) از هر نوع عصاره به صورت جداگانه در آب مقطر استریل تهیه گردید. از رقت های مختلف هر عصاره به میزان 30 میکرولیتر بر روی دیسک بلانک سترون قرار داده شد و با روش E-test حداقل غلظت مهاری هر نوع عصاره برای باکتری های مورد مطالعه بررسی گردید. حداقل غلظت مهاری و حداقل غلظت باکتریسیدی عصاره ها با روش ماکرودایلوشن مورد بررسی قرار گرفت.
بر اساس نتایج مانهیمیا همولایتیکا تنها با غلظت های بالای عصاره آبی، تروپرلا پیوژنز با عصاره الکلی و هموژنیزه و کورینه باکتریوم رناله تنها با فرم هموژنیزه هاله عدم رشد مشاهده شد که البته قطر آن کمتر از قطر هاله عدم رشد در کنترل مثبت آن ها بود و در خصوص سایر باکتری های مورد مطالعه هاله عدم رشد مشاهده نگردید. عصاره الکلی با غلظت 5/62 میلی گرم/میلی لیتر اثر متوقف کننده رشد و با غلظت 125 میلی گرم/ میلی لیتر اثر باکتری کشی بر مانهیمیا همولایتیکا داشت که مشابه تاثیر این نوع عصاره و فرم هموژنیزه آن بر باکتری تروپرلا پیوژنز بود.
با توجه به نتایج حاصل از تاثیر اشکال مختلف عصاره بر باکتری های مورد مطالعه و با توجه به کاربرد متداول این عصاره در درمان عفونت های تنفسی و ادراری، احتمال نقش سویه های دیگر این باکتری ها در ایجاد بیماری و یا تاثیرگذاری این عصاره از طریق سیستم ایمنی قابل بررسی است. بنابراین کارهای تحقیقاتی دیگری در این زمینه توصیه میگردد.