بررسی تغییرات مکانی و زمانی سطح آب زیرزمینی در دشت گرمسار

مدیریت منابع آب به ویژه آب های زیر زمینی، در مناطق خشک و نیمه خشک اهمیت زیادی دارد. در چند دهه اخیر به دلیل عوامل طبیعی و انسانی، افت سطح آب زیرزمینی در بیشتر مناطق کشور گزارش شده است. با توجه به اهمیت موضوع روند تغییرات سطح آب زیرزمینی دشت گرمسار در سال های1390-1381 به کمک بهترین روش تخمین گر زمین آماری مورد بررسی قرارگرفت. در آغاز داده های سطح آب زیرزمینی دشت گرمسار (شامل 45 حلقه چاه مشاهده ای) جمع آوری شد و کیفیت و صحت آماری و اطمینان از نرمال بودن آن ها مورد آزمون قرار گرفت. از بین روش های مختلف درون یابی (بر پایه معیار RMSE) همانند کریجینگ ((kriging و عکس فاصله (IDW) با توان های یک تا سه، بهترین روش میان یابی تعیین و نقشه های مورد نظر در نرم افزار ArcGIS9.3 ترسیم شد. نتایج بدست آمده نشان داد که روش کریجینگ بهترین روش پهنه بندی سطح آب زیرزمینی در آغاز و پایان دوره مورد بررسی می باشد. همچنین نقشه های پهنه بندی مکانی سطح آب زیرزمینی در این دوره نشان دهنده ی روند افت شدید سطح تراز آب زیرزمینی در شمال غرب منطقه است و هر چه به سمت جنوب شرق می رویم از مقدار افت سفره آب زیرزمینی کاسته می شود. در قسمت های شمال شرقی و جنوب غربی منطقه نیز طی این دوره سطح آب بالا آمده است و افتی مشاهده نشد. علت آن قرار داشتن منطقه مورد بررسی روی مخروط افکنه و ویژگی آن است. همچنین نتایج نشان دهنده متوسط افت 5/3 متر سطح آب زیرزمینی در کل دشت طی 10 سال گذشته است، که علت اصلی آن کاهش بارندگی و پمپاژ بیش از حد آب زیرزمینی برای کشاورزی طی این دوره بوده است. بنابراین با بهره گیری از مدیریت صحیح و استفاده از سیستم های آبیاری تحت فشار، به کاهش مقدار افت در منطقه کمک خواهد کرد.