تحلیل اقتصادی تبدیل سیستم سنتی به مدرن آبیاری محصول گندم در استان فارس

در مطالعه حاضر با استفاده از تابع مرزی پوششی نسبت شکاف تکنولوژیکی روش های مختلف آبیاری محصول گندم در استان فارس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای انجام تحقیق از اطلاعات 100 گندم کار در سال 1392 که به صورت تصادفی مورد مصاحبه قرار گرفته اند، استفاده شده است. مزارع نمونه بر حسب روش های مختلفآبیاری به دو گروه دارای سیستم آبیاری بارانی و فاقد سیستم آبیاری بارانی تقسیم شده اند. نتایج حاصل از تخمین تابع تولید مرزی منطقه ای نشان داد کارایی فنی برای گروه دارای سیستم آبیاری بارانی 87/0 و روش فاقد سیستم آبیاری 82/0 می باشد. یعنی این واحد ها با به کار بردن میزان مشخصی از نهاده های تولید به طور متوسط به ترتیب حدود 87 درصد و 82 درصد مقدار محصولی را تولید می کنند که با استفاده از همین میزان نهاده و تکنولوژی موجود می توانست تولید شود. کارایی فنی نسبت به تابع تولید فرامرزی در سیستم آبیاری بارانی 84/0 و در گروه فاقد سیستم آبیاری بارانی 72/0 می باشد. نسبت شکاف تکنولوژیکی برای دو گروه فوق به ترتیب 96/0 و 88/0 می باشد یعنی سیستم آبیاری بارانی عملکرد تکنیکی بهتری دارد و دارای نسبت شکاف تکنولوژیکی بالاتری در مقایسه با روش فاقد سیستم آبیاری می باشد. این امر نقطه امید بخشی برای سیاست گذاران بخش کشاورزی است که با بهبود تکنیک های تولید و استفاده از موجودی منابع فعلی، سطح تولید را ارتقاء بخشید. نتایج حاصل از عوامل موثر بر پذیرش تکنولوژی سیستم آبیاری بارانی که با استفاده از مدل پروبیت مورد بررسی قرار گرفت نشان داد که متغیرهای تجربه کشاورز، شرکت در کلاس های ترویجی، دارایی کشاورز، وام، تمایلات ریسکی و مالکیت چاه تاثیر مثبت و معنی داری بر پذیرش تکنولوژی سیستم آبیاری بارانی دارند.