مطالعات کانی سازی، ژئوشیمی، سیالات درگیر و ایزوتوپ پایدار گوگرد کانسار Cu-Zn-As باقرق با سنگ میزبان کربناته (شمال شرق انارک)

کانسار Cu-Zn-As باقرق در شمال شرق شهر انارک و در استان اصفهان قرار دارد. کانی سازی به صورت دیرزاد، ماهیت چینه کران و بافت و ساخت پرکننده فضای خالی در سنگ میزبان کربناتی رخداده است. کانی شناسی بخش درون زاد شامل کالکوسیت، کالکوپیریت، پیریت، اسفالریت، گالن، انارژیت، باریت و کلسیت و کانی های بخش برون زاد شامل مالاکیت، آزوریت، کوولیت، کریزوکولا، کالکوسیت، سروزیت، اسمیت زونیت، مس طبیعی، هماتیت، گوتیت و لیمونیت می باشد. سنگ میزبان کربناتی در اطراف زون های کانه دار متحمل دگرسانی های دولومیتی شدن و کلسیتی شدن شده است. مس به عنوان عنصر اصلی ذخیره (با میانگین 28/20 درصد وزنی) و پس از آن عناصر روی (با میانگین تقریبی 1 درصد وزنی) و آرسنیک (با میانگین تقریبی 1 درصد وزنی) می باشند. مطالعات سیالات درگیر روی کانی باریت نشان می دهد سیال کانه دار سولفیدی دارای محدوده دمای همگن شدن بین 259 تا 354 درجه سانتی گراد و میزان شوری بین 8 تا 13 درصد وزنی معادل NaCl می باشد. سیال کانه دار در مراحل پایانی کانی سازی با آبهای جوی دچار اختلاط شده و فاز تاخیری غیر سولفیدی کلسیتی با محدوده دمای نسبتا پایین (78 تا 112 درجه سانتی گراد) و درجه شوری پایین (بین 3 تا 6 درصد وزنی معادل NaCl) را تشکیل داده است. محدوده مقادیر 34Sδ کانی باریت کانسار باقرق بین 13+ تا 14+ در هزار بوده در حالی که محاسبه مقدار 34Sδ مربوط به سیال کانه دار پس از تصحیح دمایی بین 7- تا 8- در هزار به دست آمد. منشا گوگرد باقرق با توجه به شباهت ایزوتوپ باریت با سولفات های دریایی کرتاسه، احتمالا از لایه های تبخیری این دوره زمانی تامین شده است. این سولفا ت ها توسط فرآیند های ترموشیمیایی به صورت بخشی به گوگرد احیایی با مقدار ایزوتوپی سبک تر (حدود 21 در هزار) تبدیل و جهت ته نشست سولفیدها مورد استفاده قرار گرفته است. کانسار باقرق با توجه به خصوصیاتی همچون سنگ میزبان کربناته، غیاب فعالیت آذرین، بافت پرکننده فضای خالی، دگرسانی دولومیتی،کانی شناسی، ژئوشیمی ماده معدنی (وجود As و Sb بالا و عدم حضور Bi)، داده های دماسنجی و مقادیر ایزوتوپ گوگرد، شباهت زیادی با کانسارهای مس با سنگ میزبان کربناته در افریقا و به ویژه نوع سومب (Tsumeb) در نامیبیا نشان می دهد. کانسار باقرق احتمالا مرتبط با سیالات دگرگونی آزاد شده در حین فازهای کوه زایی مرتبط با بسته شدن اقیانوس نئوتتیس می باشد.