بررسی مقایسه ای ریزازدیادی به شیوه شبه فتواتوتروفیک و فتوتروفیک گیاه تیس (Sorbus aucoparia L.)

گیاه تیس (Sorbus aucoparia) از گونه های مهم جنس Sorbus در خانواده Rosaceae است. اهمیت این گونه بیشتر به منظور تجدید حیات جنگل در مناطق کوهستانی و ارزش دارویی و صنعتی میوه و چوب آن است. با توجه به رو به انقراض بودن پایه های تیس در جنگل های شمال ایران، تکثیر غیرجنسی پایه های مسن از طریق کشت جوانه می تواند به تکثیر و حفاظت پایه های این گونه کمک نماید. در این مطالعه، تکثیر گونه تیس با روش فتواتوتروفیک (تغذیه مصنوعی CO2) و شبه یا نیمه فتواتوتروفیک (استفاده از CO2 موجود در فضای اطراف ظروف در اتاقک رشد) انجام شد. به این منظور، شاخه های گیاهک های جوان حاصل از ریزازدیادی پایه بالغ گونه تیس، به عنوان ریزنمونه استفاده شد. ریزنمونه ها، در ظروف مگنتای با محیط کشت DKW دارا و فاقد سوکروز به همراه آگار یا ورمیکولیت قرار گرفتند. میزان تبادل گازی ظروف کشت با فضای بیرون و درون در دو شرایط فتواتروفیک و شبه فتواتوتروفیک بررسی شد. نتایج حاصل از بررسی شاخص های رشدی طول شاخه، تعداد شاخه و جوانه، سطح پهنک برگ، تعداد برگ، میزان کلروفیل کل، وزن خشک، ریشه زایی و سبزینگی گیاه نشان داد که در شرایط فتواتوتروفیک این شاخص ها نسبت به شرایط شبه فتواتوتروفیک دارای تفاوت معنی دار بوده است. این یافته ها پیشنهاد می کند که استفاده از روش فتواتوتروفیک روشی کاربردی برای تکثیر غیرجنسی وانبوه این گونه می باشد.