پترولوژی و پتروژنز سنگ های آتشفشانی ائوسن شرف آباد (شمال غرب ورزقان، آذربایجان شرقی)

منطقه شرف آباد در استان آذربایجان شرقی و در شمال غرب شهر ورزقان قرار دارد. این منطقه از نظر پهنه بندی ساختمانی، در پهنه ایران میانی و زیرپهنه البرز-آذربایجان واقع است. بر اساس مطالعات صحرایی سنگ های آتشفشانی شرف آباد متشکل از مخروط و روانه های آندزیتی با بافت پورفیری است. بر اساس مطالعات پتروگرافی، این سنگ های آتشفشانی دارای بافت های پورفیری با زمینه دانه ریز تا شیشه ای، گلومروپورفیریتیک، حفره ای وپویی کیلیتیک هستند و درشت بلور عمده در آنها عبارتند از: پلاژیوکلاز، هورنبلند، کلینوپیروکسن و کانی های اپاک. کانی های ثانویه عبارتند از: سریسیت، ایدنگزیت، اپیدوت، کلریت، کلسیت، کانی های رسی و کانی های اپاک. بر طبق طبقه بندی های ژئوشیمیایی، سنگ های شرف آباد جزو سنگ های حد واسط و در محدوده آندزیت قرار دارند. همچنین، این سنگ ها در محدوده سنگ های سری کالک آلکالن تا کالک آلکالن با پتاسیم بالا قرار می گیرند. در نمودار عناصر کمیاب خاکی، نمونه های شرف آباد از عناصر کمیاب خاکی سبک غنی شدگی بیشتری نسبت به عناصر کمیاب خاکی سنگین نشان می دهند. این غنی شدگی از عناصر کمیاب خاکی سبک و تهی شدگی از عناصر کمیاب خاکی سنگین از ویژگی های سنگ های کالک آلکالن آتشفشان های حاشیه فعال قاره ای است. بر اساس نمودارهای ژئوشیمیایی مختلف، محیط تکتونیک تشکیل این سنگ ها با ویژگی های تکتونیکی محیط های کمان حاشیه فعال قاره ای مشابه است. بررسی ماهیت منشا این سنگ ها با نمودارهای ژئوشیمیایی مختلف و مدل سازی های پترولوژیک نشان داد که سنگ های بیان شده در یک محیط فرورانشی و از ذوب بخشی 1 تا 5 درصدی یک منشا گارنت لرزولیتی غنی شده در اثر ورود سیالات آزاد شده از ورقه فرورونده به وجود آمده است و طی صعود به سطوح بالاتر دچار آغشتگی با پوسته فوقانی شده است.