توزیع فصلی و جغرافیایی کک پولکس ایریتانس (لینه 1758، سیفوناپترا: پولیسیده) در گوسفندان و اماکن انسانی روستاهای استان کردستان در غرب ایران

کک انگل خارجی شایع و با اهمیت در دنیا بوده و ناقل عوامل بیماری زا به انسان و حیوانات محسوب می گردند. این مطالعه برای تعیین فراوانی، توزیع فصلی و جغرافیایی پولکس ایریتانس در گوسفندان و اماکن روستایی غرب ایران انجام شد. از 2900 راس گوسفند در 48 گله گوسفند و 630 مکان روستایی 18 روستای استان کردستان در فصول مختلف 1391-1390 نمونه برداری تصادفی ساده شد. کک ها جمع آوری شده با استفاده از کلید تشخیص کک ها شناسایی شدند. نتایج نشان داد که 259 راس گوسفند (93/8درصد) از 31 گله (51/65 (و 31) 92/4درصد) محل زندگی روستاییان آلوده به کک پولکس ایریتانس بودند. از1323 کک پولکس ایریتانس، 1323/820 (98/61درصد) کک ماده و 1323 /503 کک نر (02/38 درصد) بودند. از این تعداد کک پولکس ایریتانس، تعداد 950) 72درصد) عدد از کک های صید شده مربوط به دام های آلوده و 373) 28درصد) عدد مربوط به اماکن انسانی بودند. بیشترین فراوانی آلودگی در گوسفندان جوان زیر یک سال (93/31درصد) بود. توزیع بدنی کک ها در گوسفندان از ناحیه پشتی (100درصد) بود. توزیع جغرافیایی گوسفندان آلوده به کک پولکس ایریتانس نشان داد که بیشترین فراوانی آلودگی از منطقه ماراب (03/6درصد) بود. بیشترین کک جدا شده نیز در فصل تابستان (8/41درصد) به تعداد 450 عدد (01/34درصد) بود. توزیع فصلی آلودگی گوسفندان به کک پولکس ایریتانس اختلاف معنی داری داشت. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که کک پولکس ایریتانس در گوسفندان و اماکن انسانی منطقه شایع بوده و امکان دارد به عنوان ناقل با اهمیتی در انتقال عوامل بیماری زا درمنطقه مطرح باشد.