ارزیابی پارامترهای ژنتیکی صفات زراعی موثر بر عملکرد در برخی ارقام برنج ایرانی

به منظور بررسی میزان عملکرد و ارتباط میان صفات زراعی و عملکرد برنج، هفت واریته برنج) فجر، ساحل، کادوس، شفق، نعمت، ندا و دم سیاه(در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار در روستای سنگدیوار از توابع شهرستان کلات نادر در سال زراعی 1390 - 1389 مورد مطالعه قرار گرفت. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که ژنوتیپ های مورد مطالعه از نظر صفات مورد بررسی دارای اختلاف معنی دار هستند. بررسی ضرایب همبستگی فنوتیپی و ژنتیکی نشان داد که صفات ارتفاع بوته، تعداد پنجه بارور، تعداد دانه در خوشهو وزن هزار دانه با عملکرد دانه دارای همبستگی مثبت و معنی داری بودند در حالیکه سایر صفات، ارتباط معنی داری با عملکرد نشان ندادند. با توجه به مقایسات میانگین و همبستگی های مشاهده شده ارقام فجر و نعمت با داشتن ارتفاع نسبتا بالا، تعداد دانه در خوشه و وزن هزار دانه بالا نسبت به سایر ارقام در نهایت عملکرد بالاتری تولید نموده اند. نتایج تجزیه علیت، اثرات مستقیم مثبت وزن هزار دانه و ارتفاع را بر عملکرد تایید کردند بنابراین از این صفات در گزینش غیر مستقیم برای عملکرد در برنامه های اصلاحی می توان استفاده نمود.