بررسی تاثیر نشانه ها و نمودهای انسان بر اقبال بنای تاج محل نزد مخاطبان

در میان بناهای تاریخی هند، تاج محل شهرت قابل توجهی دارد و با وجود قرارگرفتن در رده بندی هنر اسلامی بخاطر برخی خصیصه های کمتر بحث شده، مورد توجه مخاطبان غیرمسلمان نیز بوده است. این نوشتار به روش تاریخی و توصیفی به بررسی این خصیصه ها با هدف ارائه خوانشی دقیق تر از این اثر می پردازد. وجود فرم های معنادار در کنار انگیزه برپایی بنا که بزرگداشت شان یک انسان است، نمود انسان به مثابه عالم صغیر را مطرح می کند که چیستی و چگونگی آنها مورد بحث می باشد. به منظور شناخت این نمودها، ابتدا مفهوم عالم صغیر در فرهنگ های گوناگون به روش قیاسی و تطبیقی و مفاهیم مرتبط به آن همچون مرگ و نوزایی، در فرم ها پنهان و آشکار و تزیینات بنا تحلیل شد. جمع بندی یافته ها نشان داد که این فرم های معنادار، از یک سو معیارهای فرهنگ هندو و رنسانس را تحقق بخشیده و همچنین قواعد هنر اسلامی را از طریق فرم های تجریدی و نیمه پنهان برآورده نموده اند. بنابراین مخاطبان، با هر رویکرد مذهبی و هر ذائقه، اعم از سنتی و نو، با بنا ارتباط برقرار می کنند و سهم این ارتباط همه جانبه در اقبال نهایی تاج محل در جلب طیف گسترده مخاطبان قابل چشم پوشی نیست.