تعین معرفتی فلسفه ملاصدرا و نقددو دیدگاه

قرائت درست از مختصات حکمت صدرایی و تعین معرفتی آن می تواند نقش مهمی در فهم و تفسیر مباحث حکمت متعالیه ایفا نماید؛ فارغ از نگاه التقاطی به فلسفه ملاصدرا و تردید درباره آن به عنوان مکتب فکری مستقل، نظریه هایی وجود دارند که از تعین معرفتی فلسفه ملاصدرا سخن می گویند. این جستار، در گام نخست، مختصات حکمت صدرایی را مطرح می کند و در آن، فلسفه به عنوان دیسپلین و رشته علمی با هویتی هندسی و ماهیتی شبکه ای مشتمل بر رهیافت، مبانی، روش و اهداف معرفی می شود، نه صرفا یک سلسله مسائل. در گام بعدی، دو نگاه تقلیل گرا به فلسفه ملاصدرا مورد بررسی و نقد واقع می شود. در نگاه نخست، کلامی انگاری تفکر ملاصدرا، فلسفه او به مجموعه ای از دلایل نقلی در اثبات امور یا مجموعه ای از آرای اثبات شده به مدد براهین فلسفی با رویکرد کلامی فروکاست می شود و در نگاه دوم، از حضور انحصاری برهان در مقام داوری فلسفه صدرایی سخن گفته می شود. در پایان نیز فلسفه صدرایی به عنوان پارادایمی نوین و متنوع در روش و منابع، فراتر از محدوده دانش کلام و رویکرد کلامی و برتر از حصرگرایی روشی و حضورانحصاری برهان، در بر دارنده تحلیل، برهان، برهان کشفی و شهود معرفی می شود.