بررسی سنگ شناسی و ژئوشیمی متابازیت و متاپریدوتیت های کمپلکس دگرگونی ده سلم و گلوگاه، خاور بلوک لوت

کمپلکس دگرگونی ده سلم به سن ژوراسیک بالایی در باختر نهبندان و در حاشیه خاوری بلوک لوت رخنمون دارد. این کمپلکس به عنوان یکی از معدود رخنمون های پی سنگ بلوک لوت در خاور ایران است. سنگ های اولترامافیک دگرگون شده در این کمپلکس برای نخستین بار شناسایی و معرفی شده و به همراه سنگ های مافیک مطالعه شده اند. پیمایش های گسترده صحرایی و مطالعات تصاویر ماهواره ای حضور مجموعه های سنگی متابازیت و اولترامافیک های دگرگون شده را در طول سه نوار باریک در راستای این کمربند دگرگونی آشکار ساخت که به آنها نام های کمربندهای خاوری، مرکزی و باختری داده شده است. مخلوط زمین ساختی از انواع شیست های سبز، آمفیبولیت، متاپریدوتیت، سرپانتینیت و تالک شیست در کمربندهای خاوری و مرکزی دیده شده اند. در حالی که آمفیبول کالک شیست مهم ترین سازنده کمربند باختری در کمپلکس گلوگاه است. مهم ترین کانی های سازنده این کمربند ها، هورنبلند، اپیدوت، پلاژیوکلاز (آندزین) و گاه کلینوپیروکسن در متابازیت ها و الیوین، آمفیبول، اوژیت، تالک و اسپینل در متاپریدوتیت ها هستند. بر پایه مطالعات ژئوشیمی، سنگ مادر سنگ های دگرگونی مورد مطالعه در گروه های بازالت و پریدوتیت قرار می گیرند. ولی به دلیل عملکرد فرایندهای دگرگونی و دگرسانی شدید روی سنگ های مورد مطالعه، نمی توان محیط زمین ساختی و منشا مشخصی را برای این مجموعه ها تعیین کرد. حضور مجموعه های مافیک و اولترامافیک دگرگون شده در کنار دیگر سنگ های کمپلکس دگرگونی ده سلم نشان می دهد که سنگ های یاد شده پیش تا همزمان با ژوراسیک میانی در حاشیه خاوری بلوک لوت جایگزین و سپس با آرایش کنونی خود دچار دگرگونی شده باشند.