روش استنباط قواعد تنظیمی در اندیشه شهید صدر

«قواعد تنظیمی» یکی از مهم ترین اجزاء نظام ها هستند و نقشی تنظیمی در حیات اجتماعی ایفاء می کنند. در این مقاله پس از تبیین مفاهیم، به اهمیت و ضرورت قواعد تنظیمی می پردازیم. قاعده تنظیمی قاعده ای کلی و اساسی است که ناظر به هدف خاصی می باشد. قواعد تنظیمی از چند جهت با قوانین علمی تفاوت دارند. قواعد تنظیمی گزاره هایی اعتباری هستند، اما قوانین علمی گزاره هایی حقیقی به شمار می روند. همچنین قواعد تنظیمی در هدف و روش با قوانین علمی و با احکام و فروعات فقهی تفاوت دارند. قواعد تنظیمی در واقع مناط و روح قواعد فقهی به شمار می روند. به همین جهت، قواعدی کلی و اساسی هستند. مبانی، اهداف و احکام سه منبع اصلی برای استنباط قواعد تنظیمی هستند. کشف، تفسیر و تفصیل اهداف، تجمیع احکام، تفسیر مفاهیم احکام، تحلیل احکام به عنوان گام های مراحل استنباط قواعد تنظیمی تبیین شده اند. چگونگی تفصیل قاعده تنظیمی در پایان و در مرحله نقد و بررسی پیشنهاد می شود که نصوص تشریعی مستقیما به عنوان منبع استنباط قواعد تنظیمی مورد استفاده قرار گرفته و این قواعد بر اساس مفهوم تواتر اجمالی کشف شده تفصیل یابند.