ارزیابی اثربخشی استراتژی های مقابله ای کشاوزان در برابر خشکسالی

دهستان سولدوز در جنوب دریاچه اورمیه واقع شده است که در مقایسه با دهه های پیش با خشکسالی بیشتری مواجه شده است. در این دهستان روستاهایی با اراضی زراعی به فعالیت کشاورزی مشغول هستند که در سالهای اخیر خشکسالی خسارت های عمده ای را به ویژه برای روستاهای دارای اراضی دیم به بار آورده است. کشاورزان مورد مطالعه برای مقابله با خشکسالی به اقدامات متنوعی روی آورده اند از جمله کاشت محصولاتی که به آب کمتری نیاز دارند، بیمه محصولات کشاورزی، حفر چاه که در سالهای اخیر به علت خشکسالی سطح آب های زیرزمینی کاهش یافته و برخی کشاورزان به جای حفر چاه نیمه عمیق مجبور به حفر چاه عمیق شده اند. در این تحقیق اصطلاح استراتژی های مقابله ای برای نشان دادن هر گونه اقدام کشاورز در جهت کاهش اثرات ضمنی خشکسالی بر روی سیستم کشاورزی وی استفاده شده است.
این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی می باشد و از طریق پرسشنامه داده های مورد نیاز گردآوری شده است. جامعه مورد مطالعه دهستان سولدوز می باشد، که براساس روش های رتبه بندی ده روستای دارای ریسک بالاتر نسبت به خشکسالی انتخاب شدند و با تکمیل 300 پرسشنامه به صورت تصادفی داده های مورد نیاز بدست آمده اند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آماری صورت گرفته است.
یافته حاکی ازتفاوت در اثربخشی استراتژی های مقابله ای کشاورزان در روستاهای مورد مطالعه بوده به طوریکه در نیمی از روستاهای مورد مطالعه پیامدهای ناشی از خشکسالی را کاهش داده اما در تعدادی دیگر از روستاها خشکسالی منجر به پیامدهای ناگواری گردیده و بر پیکره اقتصادی، اجتماعی و محیطی این روستاها آثاری جبران ناپذیر وارد کرده است.
براساس تحلیل داده ها و یافته های حاصل می توان چنین برداشت کرد که استراتژی مشابه به موازات عوامل مختلف طبیعی، اقتصادی و اجتماعی اثرگذاری متفاوتی بر پیکره اقتصاد کشاورزی خواهد داشت. بنابراین در اعمال هر استراتژی علاوه بر در نظر گرفتن سودمندی کلی آن باید در مرحله پیاده سازی با سایر عوامل تطبیق یابد.