ارزیابی معیارهای کالبدی پایداری در محله های شهری (با تکیه بر اقلیم گرم و خشک ایران)

به دنبال افزایش گرمایش جهانی و بروز تغییر اقلیم متفکران و نظریه پردازان زیادی به دنبال یافتن راه حل های مختلف برآمدند که یکی از این راه حل ها مطرح شدن نظریه “توسعه پایدار” می باشد. این نظریه تا سال ها، بیشتر بر ضرورت های اقتصادی و محدودیت های زیست محیطی تاکید می ورزید اما در دهه اخیر با پیدایش شعار”جهانی بیندیش، محلی عمل کن” نقش آن در جنبه های محلی و بومی بیشتر شده است. از سوی دیگر هر شهر را می توان از ویژگی های محله های مسکونی آن شناخت و در صورتی که مشکلات و آسیب ها در سطح این محله ها کمتر باشد، آن شهر می تواند پاسخگوی نیازهای مختلف شهروندان خود باشد. هدف از انجام این پژوهش این است که محله های شهری در کالبد به گونه ای برنامه ریزی و هدایت شوند تا با مصرف بهینه انرژی حداقل آلودگی را تولید کرده و از این حیث بتوانند در پایداری شهرها نقش ایفا کنند که به منظور دستیابی به این هدف، معیارهایی کالبدی در جهت انطباق محله های شهری با توجه به اصول پایداری با تاکید بر اقلیم گرم و خشک ایران تدوین شده است. در این مقاله، پس از بررسی معیارهای ساختار محله های شهری پایدار، سعی در اثبات این فرضیه است که ویژگی کالبدی محله در اقلیم گرم و خشک ایران واجد اصولی است که به پایدار ساختن محله های بومی- سنتی انجامیده است. به منظور اثبات فرضیه سه محله بومی- سنتی در شهر یزد مورد مطالعه قرار گرفته و از طریق توزیع پرسش نامه و روش تحلیل میزان رضایت- اهمیت معیارهای کالبدی محله پایدار در دو بخش مسکن و محله بررسی شده است. در نهایت با روش علمی- استنتاجی اثبات شده است که محله های بومی - سنتی در کالبد، از اصولی پیروی می کرده اند که به پایداری آن ها انجامیده است.