تاثیر کاربری اراضی بر تولید رواناب و رسوب در شیبها و شدتهای بارش مختلف با استفاده از شبیه ساز باران مطالعه موردی: حوزه آبخیز صنوبر، تربت حیدریه

بررسی تغییرات روان آب و فرسایش خاک در خاک های تحت کاربری های مختلف و مجاور هم، امری ضروری می باشد. این تحقیق با هدف بررسی اثر متقابل و مستقل شیب و شدت بارش بر تولید رواناب و رسوب در دو کاربری مرتع و زراعت در حوزه صنوبر واقع در شهرستان تربت حیدریه، انجام شد. بدین منظور، بر اساس نقشه توپوگرافی منطقه، سه طبقه شیب 10-0، 30-10 و بالای 30 درصد انتخاب شد، همچنین با بررسی بارش منطقه، سه شدت بارندگی با مقادیر 9/0، 1/1 و 4/1 میلی متر بر دقیقه که به ترتیب مربوط به دوره بازگشت های 10، 25 و 100 سال هستند، انتخاب شدند. سپس با تهیه نقشه واحد کاری، 18 نقطه به صورت تصادفی منظم در قسمت های مختلف حوزه در دو کاربری مرتع و زراعت مشخص شد. در مرحله بعد با استفاده از شبیه ساز باران، اقدام به ایجاد بارش به مدت 10 دقیقه در هر نقطه شد. نتایج حاصل از تحلیل اثرات اصلی متغیرهای تحقیق بر داده های حجم رواناب و رسوب تولیدی وجود تفاوت معنی دار را برای شیب و شدت های مختلف در حوزه صنوبر نشان داد. اما اثر متقابل شیب و شدت بارش در مورد هیچکدام از پارامترهای اندازه گیری شده در دو کاربری، تفاوت معنی داری را در سطح اطمینان پنج درصد نشان نداد. همچنین نتایج نشان داد حجم رواناب و رسوب تولیدی کاربری مرتع بیشتر از زراعت می باشد.