مطالعه سنگ شناسی و ژئوشیمی آمفیبولیت های جنوب خاور سیه چشمه، شمال باختر ایران

منطقه سیه چشمه در جنوب شهرستان ماکو در پهنه افیولیتی خوی- ماکو قرار گرفته است. سنگ های دگرگونی منسوب به پرکامبرین شامل گنیس، آمفیبولیت، میکا شیست و مرمر قدیمی ترین برونزدهای سنگی منطقه را تشکیل می دهند. سنگ های مهم دگرگونی در منطقه شامل سرپانتینیت، متابازیت (شیست سبز، آمفیبولیت) و متاپلیت (اسلیت، میکاشیست) با میان لایه هایی از مرمر و کوارتزیت است. سنگ های آمفیبولیت از دید کانی شناسی گوناگونی بالایی دارند و شامل انواع اکتینولیت-آمفیبولیت، اپیدوت-اکتینولیت-آمفیبولیت، بیوتیت-آمفیبولیت، آمفیبولیت معمولی و گارنت-آمفیبولیت هستند. بافت این سنگ ها از دانه ریز تا دانه درشت و بسیار دانه درشت متفاوت است. مطالعات شیمی سنگ کل آمفیبولیت ها نشان می دهد که ترکیب پروتولیت این سنگ ها بازالتی متعلق به سری ماگمایی توله ایتی و کمتر کالک آلکالن است. بر پایه نمودارهای متمایز کننده محیط زمین ساختی، ماگمای مادر در جزایر کمانی تشکیل شده است. بی هنجاری منفی Nb همراه با غنی شدگی جزیی LILE و LREE ویژگی مرتبط با کمان آتشفشانی و منشا توله ایتی ماگمای مادر آمفیبولیت های مورد مطالعه را تایید می کند. سن آمفیبولیت ها در مجموعه دگرگونی سیه چشمه به روشنی مشخص نیست بنابراین نمی توان به درستی در مورد سامانه فرورانشی و جزایر کمانی مرتبط که در آن سنگ مادر این آمفیبولیت ها تشکیل شده اند نظر داد. چنانچه آمفیبولیت ها مربوط به مجموعه افیولیتی خوی- ماکو باشند در این صورت حاصل فرورانش شاخه شمالی اقیانوس تتیس جوان و تشکیل جزایر کمانی مرتبط و دگرگونی هنگام بسته شدن حوضه اقیانوسی و برخورد بعدی هستند. به دلیل مشخص نبودن سن این سنگ ها نمی توان با قاطعیت نظر داد که آیا کمان آتشفشانی مجموعه دگرگونی سیه چشمه مربوط به سامانه فرورانشی تتیس جوان است و یا اینکه کمان بسیار قدیمی منسوب به پرکامبرین منشا سنگ مادر این آمفیبولیت هاست. سن یابی این سنگ ها به ارائه مدل مناسب بسیار کمک خواهد کرد.