تاثیر دو دوز مختلف عصاره زیره سبز بر نمایه‬ های گلیسمیک و فاکتورهای التهابی سرم در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2: کارآزمایی بالینی تصادفی شده دو سوکور

دیابت نوع 2 نوعی بیماری اختلال در متابولیسم کربوهیدرات ها می باشد که یکی از بیماری های مزمن شایع در بسیاری از کشورها از جمله ایران به حساب می‬آید. یکی از عوامل کاهش دهنده حساسیت به انسولین، افزایش سطح فاکتورهای التهابی نظیر hsCRP و TNF-α می‬باشد. از طرفی در سال های اخیر اثر زیره سبز در مطالعات بر روی جانوران آزمایشگاهی، به عنوان یکی از گیاهان دارویی در درمان دیابت نوع 2 شناخته شده است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی اثر دوزهای 50 و 100 میلی گرمی عصاره زیره سبز بر شاخص های گلیسمیک و شاخص های التهابی در نمونه های انسانی مبتلا به دیابت نوع 2 می باشد.
مطالعه حاضر یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده دو سوکور می باشد که در شهر ارومیه و در سال 1394 انجام شد. پس از انتخاب، افراد بر اساس معیارهای ورود به صورت تصادفی به 3 گروه تقسیم شدند: 1- گروه مصرف‬کننده 100میلی گرم در روز عصاره زیره سبز، 2- گروه مصرف کننده 50 میلی گرم در روز عصاره زیره سبز، 3- گروه شاهد (دریافت کننده دارونما). ابتدا از این بیماران نمونه خونی گرفته شد و قند خون ناشتا، سطح انسولین سرم، هموگلوبین گلیکوزیله و نمایه های التهابی شامل hsCRP و TNF-α اندازه گیری شد. سپس به مدت 8 هفته مکمل یاری ادامه یافته و پس از پایان زمان مکمل یاری مجددا نمونه خونی گرفته شده و نمایه های فوق اندازه گیری شد. سپس تمامی این اطلاعات وارد SPSS شده و به بررسی اثر مکمل یاری پرداخته شد.
میانگین سنی کل افراد شرکت کننده 36/6±33/47 سال بود. یافته ها نشان داد میانگین قند خون ناشتا (FBS)، هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c) و انسولین سرم، در گروه دریافت کننده مکمل 100 میلی گرمی عصاره زیره سبز (01/0p<) و در گروه دریافت کننده مکمل 50 میلی گرمی عصاره زیره سبز (01/0p<) کاهش معنی دار داشته ولی در گروه دریافت کننده دارونما افزایش نشان داده است. میانگین شاخص های hsCRP و TNF-αدر ابتدا و انتهای مطالعه در هر دو گروه دریافت کننده مکمل 100 میلی گرمی (01/0p<) و دریافت کننده مکمل 50 میلی گرمی (01/0p<) کاهش معنی داری نشان داده است.
تجویز کوتاه مدت مکمل 100 یا 50 میلی گرمی زیره سبز در افراد دیابتی نوع 2 ممکن است بتواند در کاهش سطح سرمی انسولین، قندخون ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله و نیز شاخص های التهابی hsCRP و TNF-α موثر واقع شده و سبب کنترل بیماری در آنان شود.