تحلیل روند بارندگی نیمه شمالی کشور در نیم قرن اخیر

بارش یکی از مولفه های مهم چرخه هیدرولوژی است که مقدار و شدت آن در مقیاس های مکانی و زمانی مختلف تغییر میکند. دانشمندان بر این باورند که تغییر در غلظت گازهای گلخانه ای ناشی از مصرف سوخت های فسیلی منجر به تغییرات شدید در برخی از اجزای چرخه هیدرولوژی و از جمله بارش در نقاط مختلف جهان شده است. ازاین رو در مطالعه حاضر روند بارش های ماهانه، فصلی و سالانه نیمه شمالی ایران با استفاده از آزمون ناپارامتری من- کندال - موردبررسی قرار گرفت. داده های مورداستفاده شامل اطلاعات بارش 18 ایستگاه سینوپتیک، در دوره آماری 2010 1961 میباشند. به منظور تعیین نرخ تغییرات بارش، از روش تخمینگر شیب سن استفاده شد. نتایج نشان داد که در مقیاس سالانه، هشت ایستگاه (44 درصد ایستگاه ها) از 18 ایستگاه موردبررسی، روند کاهشی معنی دار، شش ایستگاه روند کاهشی غیر معنی دار و فقط چهار ایستگاه (ایستگاه های بابلسر، قزوین، سبزوار و تهران) افزایش غیر معنی دار در بارش را تجربه کردهاند. بیشترین نرخ کاهش بارندگی در مقیاس سالانه در ایستگاه سینوپتیک گرگان با شیب روند 1 برابر تعداد ماه ها با روند / -4/192 اتفاق افتاده است. در مقیاس ماهانه، تعداد ماه ها با روند کاهشی، 3 (mm year-1) افزایشی بود. برای سری های فصلی نیز شرایطی مشابه با مقیاس ماهانه رخ داده و غالب مناطق روند کاهشی داشتند . به طورکلی نتایج حاصل از مطالعه حاضر نشان داد که روند کاهشی بارش در منطقه شمالغرب ایران نسبت به مناطق مرکزی و شرقی شدیدتر بوده است.