ارتباط بین صفات رشدی ریشه و شاخص های فیزیولوژیک دو رقم گندم نان در شرایط تنش شوری

توسعه سیستم ریشه ای اصلی و فرعی نقشی اساسی در میزان دسترسی گیاه به آب و مواد غذایی در شرایط تنش های غیرزیستی به ویژه شوری دارد. به منظور درک ارتباط بین پاسخ های رشدی ریشه و شاخص های فیزیولوژیک اندام هوایی دو رقم گندم نان با تحمل شوری متفاوت (کویر و شیراز)، آزمایشی گلخانه ای با استفاده از لوله های پی وی سی در دو سطح شوری (0 و 150 میلی مولار کلرید سدیم) انجام شد. شوری سبب کاهش رشد طولی ریشه، طول کل ریشه، هدایت روزنه ای، محتوای آب نسبی، شاخص سبزینه گی (کلروفیل) و وزن خشک اندام هوایی و ریشه در مقایسه با شاهد شد. اگرچه مقادیر اندازه گیری شده برای بیشتر صفات در رقم متحمل بیشتر از رقم حساس بود، ولی رشد طولی ریشه، طول کل ریشه و محتوای آب نسبی تحت تاثیر تیمار شوری کاهش بیشتری نسبت به رقم حساس نشان داد. بین ویژگی های رشدی ریشه و پاسخ های فیزیولوژیک گیاه در شرایط شوری همبستگی معنی داری مشاهده شد. با توجه به اثرهای به نسبت همسان شوری بر ویژگی های رشدی ریشه و اندام هوایی به نظر می رسد از پاسخ های رشدی ریشه می توان به عنوان معیاری برای غربالگری تحمل به شوری استفاده کرد. زیرا شوری خاک سبب کاهش توانایی گیاه برای جذب آب و درنتیجه کاهش سریع میزان رشد همراه با مجموعه ای از تغییرات فیزیولوژیکی بوده و درنهایت منجر به بروز اثرهای ناشی از تنش اسمزی می شود.