سنخ شناسی ادراکات کنش گران نظام درمان از معنویت

پیام:
چکیده:
مقدمه
تعریف سازمان بهداشت جهانی از سلامت ناظر به ملاحظه بعد معنوی انسان، مزید بر ابعاد فیزیولوژیک اوست. با توجه به فقدان اجماع مفهومی روی معنویت در میان صاحب نظران، سنخ شناسی ادراکات کنشگران اصلی نظام خدمات بهداشت و درمان از معنویت می تواند به مثابه یک مدخل اساسی در فرآیند تبیین مفهومی آن محسوب گردد.
روش
شرکت کنندگان پژوهش شامل پزشکان، پرستاران، مدرسان اخلاق پزشکی، مددکاران اجتماعی، مدیران بیمارستانی، بیماران و همراهان آن ها در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شیراز بودند که به شیوه هدفمند انتخاب شدند. داده یابی کیفی از طریق بررسی اسناد بیمارستانی و مصاحبه و داد کاوی مطالعه با استفاده از روش تحلیل محتوی انجام شد.
یافته ها
نتایج پژوهش ادراک از معنویت را در قالب مفاهیم «معنویت مبتنی بر هستی شناسی قدسی»، «معنویت انتفاعی متعالی»، «معنویت انتفاعی افقی» در میان ارائه دهندگان و «معنویت آیینی»، «معنویت عرفی و فرهنگی» و «معنویت معطوف به حقوق قانونی» در میان دریافت کنندگان خدمات درمانی نشان داد. در «معنویت مبتنی بر هستی شناسی قدسی» قول و فعل خداوند منبع معنا است. «معنویت انتفاعی متعالی» انگیزه های مقدم بر رفتار را به عنوان «امر برتر» مورد تاکید قرار می دهد. «معنویت انتفاعی افقی» و نیز سنخ های شناسایی شده در میان دریافت کنندگان خدمت در مجموع ناظر به تلفیق عرفی و فرهنگی از مبانی عمودی و اجتماعی معنا هستند.
بحث و نتیجه گیری
درهم آمیختگی نسبی مفهوم «معنویت» و «اخلاق» پاره ای دلالت های مهم را در نهادینه سازی آن ها در مناسبات پزشکی در بستر فرهنگی جامعه ایرانی ایجاب می کند. کنش گران اجتماعی بر حسب نوع اجتماعی شدن، مصادیق متعددی را حمل بر «معنویت» می کنند. مع الوصف، «معنویت»، صرفا در معنایی که متضمن امور غیر محسوس و عناصر غیر مادی معطوف به «ناظر آرمانی» باشد، می تواند روح آدمی را به استناد مقولاتی همچون «فلسفه سلامت و بیماری» و «معناداری هستی» از چندگانگی های بلاوجه رایج در جامعه پذیری مدرن، از جمله دوگانه مرگ و زندگی، برهاند و با نائل نمودن آن به «وحدت»، در حکم یک سرمایه معنوی، نقش خود را در مناسبات سلامت و بیماری ایفا نماید. خروج «معنویت» از تلقی ابزارانگارانه فعلی، که صرفا در شرایط اضطرار بروز پیدا می کند، متضمن تجدید نظر در شیوه های امروزین جامعه پذیری است که طی آن مرگ به حاشیه ای ترین مرزهای وجودی سوق داده می شود و انواع رویه های تغافل در مواجهه با آن شکل می گیرد؛ ساز و کارهای مذکور، در حالی که در شرایط « سلامت» مبتنی بر غفلت انگاری نسبت به فلسفه حیات هستند، با از دست دادن مدخلیت خود در مناسبات «بیماری»، انسان ها را در معناسازی معقول از سلامت، بیماری و مرگ تنها و ناتوان باقی می گذارند.
زبان:
فارسی
صفحات:
51 تا 100
لینک کوتاه:
magiran.com/p1558217 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!