کارکرد رسانه های اجتماعی در مدیریت بحران زلزله احتمالی شهر تهران

رسانه ها در مهار و مدیریت بحران نقش قابل توجهی دارند. رسانه های اجتماعی باوجود نوین بودن و عمر اندکشان نسبت به رسانه های جمعی؛ جایگاه مهمی در مدیریت بحران ها ازجمله بحران های طبیعی پیدا کرده اند. حضور پررنگ و گسترده این رسانه ها در ایران، موج فزاینده کاربرانشان در شهر تهران و همچنین نقش چشم گیر آن ها در مدیریت بحران علتی شد تا در مقاله حاضر اقدام به شناسایی کارکرد رسانه های اجتماعی در مدیریت بحران زلزله احتمالی شهر تهران نماییم.
روش انجام پژوهش، نظریه مبنایی و جامعه مورد بررسی مدیران و خبرگان دو حوزه بحران و رسانه های اجتماعی بوده و ده نفر از این جامعه به روش نمونه گیری نظری انتخاب شدند. جمع آوری داده ها به روش مصاحبه عمیق و ابزار تحلیل کدگذاری کیفی در سه مرحله باز، محوری و نظری بوده است.
در این تحقیق سه دسته یافته کلی مربوط به نقش رسانه های اجتماعی در مدیریت زلزله احتمالی شهر تهران شناسایی شد. اولین دسته، کارکردهای رسانه های اجتماعی در بحران است، که شامل 5 کارکرد «آموزش و آگاهی بخشی»، «اطلاع یابی و اطلاع رسانی»، «هدایت و رهبری»، «همبستگی و انسجام بخشی» و «رصد و پایش اطلاعات» است. پس ازآن الزامات مدیریتی در به کارگیری رسانه های اجتماعی در بحران احصا شد که شامل 5 الزام کلیدی «بهبود زیرساخت های ارتباطی»، «برنامه ریزی هدفمند»، «اعتمادسازی»، «نیازیابی، نیازسنجی و پاسخگویی»، «امداد و نجات» بود. در آخر نیز چالش های مدیریتی و رسانه های اجتماعی در زمینه استفاده از این رسانه ها تحت عنوان چالش ساختاری حاکمیت، چالش امنیت، چالش مدیریت فضا و کنترل افکار عمومی و چالش گمنامی کاربران تعیین و مدل پارادایمی تحقیق ترسیم شد.
بر اساس یافته های این مقاله چالش های مدیریتی در سطح کلان کشوری، بسترهای ارتباطی و شرایط فعلی رسانه های اجتماعی در ایران، استفاده وسیع از رسانه های اجتماعی در مدیریت بحران زلزله احتمالی شهر تهران در شرایط کنونی در ابعاد وسیع با دشواری های جدی مواجهه است.