طراحی و اعتبار بخشی پرسش نامه جهت ارزیابی رفتار ایمنی

رفتار ایمنی نوع خاصی از رفتار شغلی است که باعث ارتقاء سطح ایمنی و بهداشت کارکنان، مشتریان، عموم جامعه و محیط می شود. استفاده از پرسش نامه یکی از روش هایی ارزیابی رفتار ایمنی می باشد اما تا کنون در ایران پرسش نامه مناسبی که با آن بتوان با قابلیت اطمینان مناسب رفتار امینی را ارزیابی کرد، ارائه نشده است. بنابراین این مطالعه برای تهیه ابزاری مناسب برای سنجش رفتار ایمنی انجام شد.
با توجه به مطالعات انجام شده پرسش نامه اولیه رفتار ایمنی شامل 25 سوال تهیه شد. روایی صوری، با نظر متخصصان ایمنی انجام شد و ضروت، مرتبط بودن ، ساده بودن و واضح بودن سوالات مورد ارزیابی قرار گرفت. برای ارزیابی روایی محتوا، نسبت روایی و شاخص روایی محتوای کل پرسش نامه به دست آمد. پایایی پرسش نامه با روش آزمون-بازآزمون، شاخصICC و ضریب آلفای کرونباخ آزمون شد. پرسش نامه در 315 نفر از کارکنان صنایع استان قم مورد آزمون قرار گرفت. آنالیز داده ها با نرم افزار Spss20 انجام شد.
به غیر از یک سوال برای بقیه سوالات پرسش نامه، مقدار CVR بزرگتر از صفر بود. میانگین نسبت توافق در ارتباط با ساده بودن، واضح بودن و مربوط بودن کل سوالات پرسش نامه برابر با 91/0 و در ارتباط با ضرورت برابر با 95/0 بود. مقدار شاخص ICC برابر با 752/0(009/0=P) و ضریب همبستگی پیرسون بین نتایج آزمون و بازآزمون 619/0 (02/0=P) بود. ضریب آلفای کرونباخ در مطالعه پیش آهنگ برابر با 766/0 و در مطالعه اصلی برابر با 902/0 بدست آمد. میانگین نمره رفتار ایمنی 66/0±78/3 به دست آمد و بین نمره رفتار ایمنی و وقوع حادثه ارتباط آماری معنی دار و معکوس وجود داشت(01/0>P-value).
پرسش نامه تهیه شده برای ارزیابی رفتار ایمنی با 12 سوال در حیطه رعایت ایمنی و 11 سوال در حیطه مشارکت ایمنی دارای قابلیت اطمینان و پایایی بسیار مناسب است و یک ابزار بومی جهت ارزیابی رفتار ایمنی با دقت و صحت مناسب است.