مدیریت تقاضای آب آبیاری در دشت اردلان با تاکید بر سیاست قیمت گذاری

بخش کشاورزی بزرگ ترین مصرف کننده آب در کشور است، لذا ارائه شیوه های جامع مدیریت منابع آب و تدوین سیاست های صحیح در جهت افزایش بهره وری آب در این بخش لازم و ضروری به نظر می رسد. به همین منظور، در مطالعه حاضر برای ارزیابی اثرات سیاست قیمت گذاری آب آبیاری بر مدیریت تقاضای آب در دشت اردلان از یک سیستم مدل-سازی اقتصادی مشتمل بر مدل برنامه ریزی ریاضی مثبت (PMP) و رهیافت حداکثر آنتروپی (ME) استفاده شد. داده های موردنیاز مربوط به سال زراعی 93-1392 بود. نتایج نشان داد که قدرمطلق کشش قیمتی تقاضای آب برای یونجه و گوجه-فرنگی که نیاز آبی بالاتری دارند، بیشتر از سایر محصولات منتخب است و تقاضای کشاورزان برای نهاده آب در تولید این محصولات باکشش تر است. افزون بر این، نتایج نشان داد که افزایش قیمت آب آبیاری (تحت سناریوهای 200 تا 1000 ریال نسبت به شرایط سال پایه) منجر به کاهش سطح زیرکشت گندم آبی، یونجه، گوجه فرنگی و آفتابگردان و افزایش سطح زیرکشت جو آبی و هندوانه در الگوی کشت منطقه می شود. همچنین، اعمال این سیاست منجر به کاهش 04/2 تا 83/7 درصد آب مصرفی در الگوی کشت و کاهش 96/1 تا 65/7 درصد درآمد ناخالص کشاورزان در دشت اردلان می شود. در پایان، اعمال سیاست قیمت گذاری آب آبیاری و بکارگیری راهبرد تغییر الگوی کشت به صورت توام با آن، جهت کاهش تقاضای آب آبیاری و پایداری منابع آب دشت اردلان توصیه شد.