بررسی ارتباط بین شکستگی دنده و احتمال آسیب احشاء شکمی؛ یک گزارش کوتاه

تروما از مهمترین عوامل مرگ و میر در بیماران زیر 40 سال و سومین علت شایع مرگ بدون در نظر گرفتن سن می باشد. از علل مهم مرگ در دقایق اولیه پس تروما، آسیب های قفسه سینه می باشند. لذا مطالعه حاضر به منظور بررسی فراوانی آسیب ارگان های داخل شکمی در بیماران با شکستگی دنده مراجعه کننده به بیمارستان پورسینای رشت در سال 1390 انجام شده است.
این مطالعه به صورت مقطعی (Cross-Sectional) و بر روی 60 بیمار با شکستگی دنده که از اول فروردین ماه تا 29 اسفند 1390 در بخش اورژانس بیمارستان پورسینای رشت بستری شده بودند انجام شد. برای تمامی افراد مورد پژوهش چک لیستی شامل سن، جنس، مکانیسم تروما (سرنشین اتومبیل، عابر، موتورسوار، سقوط و سایر)، سمت شکستگی دنده (راست، چپ، دو طرفه)، سطح شکستگی دنده (فوقانی یعنی دنده ی 1 و2، میانی یعنی دنده ی 3 تا 8 و تحتانی یعنی دنده ی 9 تا 12)، تعداد دنده های شکسته شده، نتیجه ی سونوگرافی شکمی (که توسط متخصص رادیولوژی در بخش اورژانس صورت می گیرد)، انجام یا عدم انجام لاپاراتومی و مرگ و میر تکمیل گردید. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از روش های آمار توصیفی دسته بندی و با نرم افزار SPSS 16 مورد آنالیز قرار گرفتند.
60 بیمار با میانگین سنی 13/71 ± 47/26 سال طی این مدت به اورژانس مرکز مورد مطالعه مراجعه کرده بودند (81/7 درصد مرد). در میان بررسی های انجام شده شایع ترین مکانیسم تروما، تصادف با اتومبیل با 22 مورد (36/7 درصد) بود. در میان 60 بیمار مورد مطالعه 71 مورد شکستگی دنده در 3 سطح ( فوقانی، میانی، و تحتانی) تشخیص داده شد و شکستگی در50 (83/3 درصد) مورد در یک سطح بود. میانگین تعداد دنده های شکسته برابر با 2/2 ± 2/85 بود (کمترین 1 و بیشترین 10). شکستگی در 3 بیمار (5 درصد) دوطرفه بود. نتیجه سونوگرافی شکمی تنها در 7 (11/7 درصد) بیمار مثبت گزارش گردید. ارتباط آماری معنی دار بین تعداد دنده های شکسته (0/017=p) و محل شکستگی (0/048=p) با وجود مایع آزاد داخل شکمی بر اساس نتایج سونوگرافی وجود دارد. شکستگی بیش از 2 دنده ارتباط مستقیمی با احتمال بروز خونریزی داخل شکمی داشته است (0/0001>P).
بر اساس نتایج مطالعه حاضر به نظر می رسد ارتباط مستقیم و معنی داری بین تعداد و محل شکستگی دنده با احتمال بروز آسیب احشاء شکمی بر اساس نتایج سونوگرافی وجود داشته باشد.