ارزیابی اکوجغرافیایی پراکنش گونه های اسپرس در ارتباط با خاک و اقلیم در استان کرمانشاه

ایران یکی از بزرگ ترین مراکز تنوع جنساسپرس(Onobrychis Mill.) محسوب می شود. در این تحقیق در فاصله سال های 1388 تا 1390 گونه های اسپرس از مناطق مختلف استان کرمانشاه جمع آوری، شناسایی و مورد ارزیابی قرار گرفتند و رابطه پراکنش جغرافیایی این گونه ها با فاکتورهای اکولوژیکی توسط نرم افزارArc GIS بررسی و تجزیه و تحلیل گردید.نتایج این بررسی نشان داد که بیشتر گونه های اسپرس در نیمه جنوبی استان و اقلیم های متفاوت نیمه خشک تا نیمه مرطوب انتشار دارند. البته دامنه گسترش برخی از گونه ها تا مناطق مرکزی نیز توسعه یافته است. عمدتا دامنه تغییرات ارتفاعی انتشار گونه ها از 500 تا 2050 متر از سطح دریا بوده و این نشانگر علاقمندی این گونه ها به مناطق مرتفع می باشد. همچنین گونه های اسپرس به خوبی در نواحی با میانگین بارندگی سالانه کمتر از 400 میلی متر و میانگین دمای سالانه 5/7 تا 5/12 درجه سانتی گراد پراکنش دارند که این امر سازگاری خوب این گیاهان به مناطق خشک و سرد را بیان می کند. این بررسی نشان داد که گونه O. scrobiculata بیشترین دامنه انتشار را در منطقه مورد مطالعه دارد که حاکی از سازگاری آن با عوامل مختلف محیطی می باشد. علاوه بر آن برخی از گونه ها تنها در شرایط زیستگاهی خاص و محدودی دیده شده اند که متاسفانه با فرسایش این مناطق، احتمال انقراض آن ها وجود دارد و لزوم توجه به این مناطق به منظور حفظ این ذخایر ژنتیکی ارزشمند تاکید می شود.