ارزیابی تاثیر کارکردهای نهادهای میانجی در رفع ضعف های نظام ملی نوآوری ایران

در کشورهای در حال توسعه، به دلیل ساختار نهادی شکننده، شکل گیری و ادامه فعالیت نظام ملی نوآوری همواره با مشکلاتی روبروست. یکی از بازیگران کارآمد نظام های نوآوری و به تبع آن نظام ملی نوآوری، نهادهای میانجی هستند. کارکردهای آنها می تواند در رفع یا کمرنگ نمودن مشکلات مورد اشاره نقش آفرین باشد. با این ترتیب، ارزیابی امکان ارتباط میان کارکردهای این نهادها با مشکلات موجود در نظام ملی نوآوری کشور به عنوان هدف این مقاله انتخاب شده است.
در این مقاله، مشکلات نظام ملی نوآوری ایران با یک رویکرد کارکردمحور دسته بندی و در شش دسته سیاست گذاری، تسهیل و جهت دهی به فعالیت های تحقیقات و نوآوری، انجام تحقیق و توسعه، کارآفرینی، توسعه نیروی انسانی و نهایتا انتشار فناوری طبقه بندی شدند. در ادامه نیز به منظور ارتباط دهی کارکردهای نهادهای میانجی با میزان تاثیرشان در رفع مشکلات موجود نظام ملی نوآوری، به دسته بندی کارکردهای نهادهای میانجی با تمرکز بر نهادهای فرابخشی پرداخته شده که این کارکردها در چهار دسته حمایتی و بسترسازی، تامین مالی، واسطه گری و ارتباطی و همچنین مشاوره تبیین گردیده اند. پس از این مرحله، با بهره گیری از نظرات 35 تن از خبرگان حوزه نظام نوآوری و نهادهای میانجی، میزان تاثیر هر کارکرد نهادهای میانجی در رفع ضعف های نظام نوآوری ملی ایران سنجیده شده است. نتیجه سنجش میزان تاثیر کارکردها حاکی از آن است که کارکردهای دسته حمایتی و بسترسازی، از حیث تعداد بیشترین تاثیرگذاری را در رفع ضعف ها دارد. همچنین بیشترین تاثیرات کارکردها به صورت تاثیر کارکردهای حمایتی و بسترسازی بر تسهیل تحقیق و توسعه و نوآوری، تاثیر کارکردهای تامین مالی بر رفع ضعف های تحقیق و توسعه و کارآفرینی، تاثیر کارکردهای واسطه گری بر رفع ضعف های انتشار فناوری و نهایتا تاثیر کارکرد مشاوره بر رفع ضعف های کارآفرینی و انتشار فناوری است.