بررسی پاسخ های دفاعی گیاهچه پنبه به الیسیتورهای قارچ تریکودرما

بیماری مرگ گیاهچه یکی از بیماری های مهم پنبه در مناطق مختلف کشور می باشد که همه ساله خسارت زیادی به مزارع پنبه کاری وارد می نماید. اخیرا، گونه های تریکودرما به عنوان یکی از روش های کنترل بیولوژیکی مرگ گیاهچه در نظر گرفته شده است. مهم ترین مکانیسم بیوکنترلی تریکودرما تحریک سیستم دفاعی گیاه است. در این بررسی ترشحات خارج سلولی دو جدایه متعلق به قارچ Trichoderma virense جدایه A224، بعنوان جدایه برتر و آنتاگونیست علیه قارچ Rhizoctonia solani عامل بیماری مرگ گیاهچه پنبه و جدایه A442 بعنوان جدایه غیر موثر در بیوکنترل مورد آزمایش قرار گرفتند. بررسی تغییرات فعالیت آنزیم پراکسیداز و میزان گوسیپول عصاره ریشه چه پنبه بعنوان معیارهایی در بررسی خصوصیات تحریک کنندگی (الیسیتوری) ترشحات خارج سلولی با استفاده از روش های کالریمتری و دستگاه اسپکتروفتومتر مورد استفاده قرار گرفتند. در نهایت برخی خصوصیات بیوشیمیایی و فیزیکی مواد القاء کننده مقاومت در ترشحات خارج سلولی نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. در بررسی های آزمایشگاهی مشخص گردید ترشحات خارج سلولی جدایه تریکودرما A224 موثر در بیوکنترل، در مقایسه با جدایه غیر موثر در بیوکنترل (جدایه تریکودرما A442) باعث القاء ترکیبات مرتبط با دفاع (فعالیت آنزیم پراکسیداز و میزان گوسیپول) در ریشه چه پنبه گردید. در این بررسی مشخص گردید، الیسیتورهای موجود در این ترشحات مقاوم به حرارت، غیر قابل حل در کلروفرم و حساس به پروتئینازk بودند. از آنجایی که این الیسیتورها به پروتئینازk حساسیت نشان دادند می توان پی به ماهیت پروتئینی یا گلیکوپروتئینی این ترکیبات برد.