تاثیر یک سیستم کامپیوتری ثبت دستورات پزشکی (CPOE) کارآمد بر کاهش خطاهای دارویی

خطاهای دارویی و وقایع سوء دارویی به عنوان یکی از شایع ترین علت تهدید کننده امنیت بیمار مطرح شده است. مستند سازی دستورات پزشکی به صورت کاغذی به عنوان منشاء بروز اکثر خطاها و وقایع سوء دارویی شناخته شده است بر همین اساس استفاده از سیستم کامپیوتری ثبت دستورات پزشکی به عنوان راهکاری برای کاهش خطاهای دارویی پیشنهاد شده است. لذا هدف از این مطالعه بررسی تاثیر یک CPOE کارآمد و به خوبی طراحی شده در کاهش خطا ها و وقایع سوء دارویی می باشد.
در این مطالعه که از نوع مروری می باشد کلیه مقالات منتشر شده از سال های 1998 تا 2015 که مربوط به CPOE و تاثیر آن بر خطاهای دارویی بودند، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. برای جستجوی مطالعات، از بانک داده های بین المللی و داخلی از جمله EBSCO Host، Web of science، PubMed، SID،Google Scholar،Iranmedex،Irandoc استفاده گردید و 56 مقاله یافت شد. پس از بررسی ارتباط عنوان و چکیده مقالات با هدف مطالعه 32 مقاله انتخاب گردید و از بین آنها 10 مقاله که به طور مستقیم در ارتباط با هدف مطالعه بودند، انتخاب شدند.
یاقته ها: نتایج بدست آمده از مطالعه ای که در یک بیمارستان 700 تخت خوابی انجام شده بود نشان داد که بعد از پیاده سازی CPOE میزان بروز خطاهایی با شدت بالا، 55% و خطاهایی با شدت پایین ، 84% نسبت به قبل کاهش پیدا کرد. در یک مطالعه دیگر محققان تاثیر CPOE را بر کاهش خطاهای دارویی از نظر نوع خطا ها مورد بررسی قرار دادند که نتایج بدست آمده نشان داد استفاده از CPOE باعث کاهش 90% این نوع خطاها می شود و بیشترین تاثیر را بر روی خطاهایی از نوع ناخوانا بودن دستورات دارد که تقریبا به طور کامل ازبینمی رود.اما نتایج بدست آمده از برخی مطالعات نشان می دهد که CPOEنه تنها باعث افزایش سلامتی بیماران نمی شود بلکه موجب افزایش خطاها و بروز مشکلات جدید می شود.در اینگونه مطالعات یکی از مهمترین دلایل ناکارآمدی CPOE ، طراحی نامناسب و غیر اصولی CPOE بیان شده است.
پیاده سازی CPOE کارآمد در مراکز مراقبت بهداشتی و استفاده از این سیستم به جای فرم کاغذی ثبت دستورات پزشکی ، نقش موثری در کاهش خطاهای دارویی و افزایش ایمنی بیماران دارد. طراحی دقیق و مناسب یکی از عوامل مهمی است که در کارآمد بودن CPOE نقش اساسی ایفا می کند. بنابراین بایستی طراحی CPOE به صورت اصولی و بر پایه استانداردها و الزامات یک CPOE کارآمد انجام گیرد.