شبیه سازی توزیع رطوبت در خاک تحت آبیاری قطره ای با آب شور با استفاده از مدل SWAP

تعیین شکل توزیع رطوبت در خاک مستلزم صرف وقت وانجام آزمایش های صحرایی پرهزینه است. مدل های شبیه ساز جایگزین مناسبی درپاسخ گویی به مسائل مربوط به حرکت وتوزیع آب هستند.در این پژوهش، شبیه سازی رطوبت خاک تحت آبیاری قطره ای با مدل SWAP انجامگرفت وکارآیی مدل فوق درمقایسه بانتایج میدانی ارزیابی شد.مدلSWAP براساس اطلاعات اندازه گیری شده ازمزرعه تحقیقاتی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهیدچمران اهواز تحت کشت ذرت و مجهزبه سامانه آبیاری قطره ای در سال زراعی 92-1391 وپارامترهای هیدرولیکی خاک به دست آمده ازمدل RETCارزیابیگردید. داده های مورد نیاز این پژوهش با استفاده از دو تیمار شوری آب آبیاری شامل تیمار T1 ( آب رودخانه کارون با شوری سه دسی زیمنس بر متر) و تیمار T2 با شوری 5/3 دسی زیمنس بر متر جمع آوری شد. روش کاشت به صورت دستی و در داخل کرت هایی شامل چهار ردیف سه متری با فاصله ردیف 75 سانتی متر و با تراکم 80 هزار بوته در هکتار انجام شد. سیستم آبیاری قطره ای از نوع نوارهای تیپ با فاصله روزنه های 20 سانتی متر و با آبدهی 2/2 لیتر بر ساعت با فشار 6/0 بار بود. مقایسه مقادیراندازه گیری شده رطوبت خاک درمقابل مقادیرپیش بینی شده تا عمق 90 سانتی متری در روی پشته، 10و 20 سانتی متری قطره چکان در قالب ترسیم نموداری و محاسبه بیشینه خطا (ME)، میانگین ریشه دوم خطای نرمال شده(NRMSE) و ضریب باقیمانده (CRM) انجام شد. مقادیرME،NRMSE وCRM در 10 سانتی متری قطره چکان به ترتیب برابر با 02/0، 41/14 و 0016/0- سانتی متر مکعب بر سانتی متر مکعب، در 20 سانتی متری قطره چکان 07/0، 49/15 و 036/0- سانتی متر مکعب بر سانتی متر مکعب و در روی پشته 1/2، 52/12 و 036/0- سانتی متر مکعب بر سانتی متر مکعب محاسبه شد. روند تغییرات دقت مدل SWAPدر برآورد رطوبت از نزدیک قطره چکان به سمت دورتر از قطره چکان کاهشی بود که می تواند به دلیل دقت پایین مدل در شوری های بالا باشد. به طورکلی نتایج حاصل از شبیه سازی مدل SWAPنشان داد که این مدل می تواند توزیع رطوبت در خاک را تحت آبیاری قطره ای با آب شور با دقت قابل قبولی شبیه سازی نماید و می توان آن را به عنوان ابزاری کارآمد برای ارزیابی توزیع رطوبت در اطراف قطره چکان قلمداد کرد.