بازنمایی حرکت در ترجمه: رویکردی شناختی

حرکت از ابتدائی ترین و بنیادی ترین تجربیات ما در زندگی قلمداد می گردد. این مقوله شناختی دریچه مهمی برای بررسی شناخت بشر و زبان برای زبان شناسان فراهم می آورد. در این جستار نحوه بازنمایی رویدادهای حرکتی فصل ششم رمان هابیت (1937) با عنوان «از چاله به چاه» و ترجمه فارسی آن (علیزاده، 1383) بررسی شده است. پرسش های پژوهش حاضر به قرار زیر است:1- مشکلاتی که در ترجمه رویدادهای حرکتی به ویژه اطلاعات مربوط به شیوه و مسیر حرکت وجود دارد کدامند؟
2- چه راهبردهایی برای برطرف نمودن این مشکلات اتخاذ شده است؟
تحلیل داده ها نشان می دهد که نویسنده متن مذکور و مترجم فارسی زبان هر یک در قالب متن اصلی و متن ترجمه از راهکارهای ترجمه و ابزارهای زبانی متفاوتی برای بیان رویدادهای حرکتی بهره جسته اند. بدین ترتیب، بر طبق نظریه «فکر کردن برای صحبت کردن» (اسلوبین، 1991؛ 1996الف و ب؛ 1997؛ 2000)، شیوه های متفاوت تفکر این دو سخنگوی انگلیسی زبان و فارسی زبان آشکار می گردد.