واکنش فیزیولوژی، رشد و عملکرد کلزا به مصرف بور تحت تنش گرمایی ناشی از کشت های دیرهنگام

با هدف مطالعه واکنش فیزیولوژی و عملکرد کلزا (Brassica napus L.) به مصرف بور و گرمای ناشی از کشت های دیرهنگام، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار، در مزرعه دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، در سال زراعی 93-1392 اجرا گردید. تاریخ های کاشت (27 آبان، 12 آذر، 26 آذر و 9 دی) در کرت های اصلی و سطوح مصرف بور (شاهد، 10 کیلوگرم بور در هکتار به صورت خاک کاربرد و محلول پاشی در مرحله هشت برگی و غنچه دهی) در کرت های فرعی قرار گرفتند. تاریخ کاشت تاثیری معنی دار بر محتوای نسبی آب برگ، پایداری غشای سلول، فعالیت آنزیم پراکسیداز، شاخص سطح برگ، دمای سایه انداز، عملکرد دانه و ماده خشک کلزا داشت. مصرف بور اثر معنی داری بر شاخص سطح برگ، فعالیت آنزیم پراکسیداز و عملکرد داشت. کشت دیرهنگام سبب افزایش دما در مرحله گل دهی و کاهش معنی دار عملکرد دانه و ماده خشک گردید. با تاخیر در کاشت از 27 آبان تا 9 دی، عملکرد دانه به میزان 5/60 درصد کاهش یافت. مصرف خاکی بور، عملکرد دانه را به میزان 23 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. تنش گرما اثر کاهنده بر محتوی نسبی آب برگ، پایداری غشا و شاخص سطح برگ داشت. مصرف عنصر بور سبب افزایش معنی دار فعالیت آنزیم پراکسیداز و شاخص سطح برگ گردید. به طورکلی، بیشترین عملکرد دانه (7/4579 کیلوگرم در هکتار) از تاریخ کاشت 27 آبان ماه و مصرف خاک کاربرد 10 کیلوگرم بور در هکتارو کمترین عملکرد دانه (768 کیلوگرم در هکتار) از تاریخ کاشت نهم دی و بدون مصرف بور به دست آمد.