مقایسه نتایج مدل های RWEQ وIRIFR در تعیین تاثیر نوع مدیریت اراضی بر فرسایش بادی

فرسایش خاک توسط باد زمانی رخ می دهد که سرعت باد از آستانه فرسایش خاک بیشتر باشد و سطح خاک با گیاهان، باقیمانده آنها، زبری های سطح (ناهمواری های سطح) خاک یا موانع دیگر حفاظت نشده باشد. با توجه به لزوم برآورد مقدار فرسایش برای برنامه ریزی حفاظت خاک تا کنون روش ها و مدل های مختلفی برای برآورد آن ارائه شده است. در این پژوهش مقدار فرسایش و رسوبدهی واحدکاری مختلف (اراضی شوره زار و پف کرده، کشاورزی، تاغ زار، فرسایش یافته مارنی) با بهره گیری از دو مدل RWEQ و IRIFR مورد بررسی قرار گرفت. بررسی خروجی های دو مدل نشان داد که روند کلی فرسایش های اندازه گیری شده در رخساره های مورد بررسی به طور تقریبی یکسان است (در رخساره اراضی شوره زار بیشترین و اراضی کشاورزی (گندم) کمترین)، اما مقادیر عددی فرسایش خاک در مدل RWEQ در بعضی رخساره ها از مدل IRIFR کمتر و در برخی دیگر بیشتر بود. این امر به علت تفاوت های موجود در فن آوری براورد فرسایش بادی در مدل می باشد. همچنین مقدار فرسایش میانگین در سطح کل منطقه بر پایه مدل RWEQ مقدار ton/ha/Y7/15 و طبقه ((III-II برآورد شد. بررسی های انجام شده در رخساره های مختلف با مدل IRIFR نشان داد که به غیر از رخساره های تاغ زار عدم وجود پوشش گیاهی بیشترین عامل تاثیرگذار فرسایش در سایر رخساره ها می باشد. نتایج نشان دهنده این است که استفاده از مدل RWEQ می تواند با توجه به شرایط کمبود داده ها، به ویژه داده های بادسنجی موجود در ایران، برای برآورد کمی فرسایش و پایش سالانه و ماهانه و پیش بینی نقش تغییر پوشش و مدیریت اراضی بر فرسایش بادی مناسبتر از IRIFR باشد.