نمادشناسی رویای بزرگ ضحاک و افراسیاب در شاهنامه فردوسی

اسطوره روایتیست که به مردم در فهم جریان های معمول روانی و راه های رشد انسان در مسیر زندگی کمک می کند. رویا نیز پدیده طبیعی و برون فکنی خاص ناخودآگاه است که در خودآگاه ظهور می یابد. اسطوره و رویا دارای زبانیست که با شناخت نماد ها به رمز و راز آن ها پی خواهیم برد. بر مبنای این پژوهش، شاهنامه فردوسی در برگیرنده رویاهایی با سرشت جمعی- اسطوره ایست که با زبانی نمادین شخصیت رویابین را از رخ دادهایی آگاه می سازد که در آینده رخ خواهد داد تا چاره ای بیندیشد و از وقوع آن در عالم خودآگاه پیش گیری کند. رویای ضحاک و افراسیاب، دو پادشاه اهریمنی شاهنامه، رویاهایی بزرگ و دربرگیرنده تصویر های کهن الگویی ناخودآگاه جمعیست. رویای هراس ناک ضحاک بیان گر نابودی او به دست فریدون قهرمان است که با قیام کاوه آهن گر در عالم خودآگاه بوقوع می پیوندد و فریدون، به فرمان سروش او را در کوه دماوند زندانی می کند. رویای رازآمیز افراسیاب پیمان شکن نیز پیامدش مرگ و نابودی اوست، به این معنا که پس از سال ها جنگ و خون ریزی به کین سیاوش، کی خسرو به زندگی اهریمن پیمان شکن پایان می بخشد.