بررسی پایایی و روایی پرسشنامه ی فرهنگ ایمنی برگرفته از مدل آژانس بین المللی انرژی اتمی در یک شرکت بهره برداری نفت و گاز

فرهنگ ایمنی سازمان راهکاری اساسی در جهت کاهش حوادث شغلی محسوب شده و بسیاری از صنایع در گوشه و کنار جهان، تمایل خود را برای تحقیق بر روی این مفهوم بعنوان رویکردی در کاهش حوادث روزمره و فجایع بالقوه نشان داده اند. هدف این مطالعه طراحی ابزاری معتبر برای سنجش فرهنگ ایمنی بر اساس مدل آژانس بین المللی انرژی اتمی می باشد.
این مطالعه، یک بررسی توصیفی تحلیلی است که بر روی 409 نفر از کارکنان یکی از شرکت های بهره برداری نفت و گاز اهواز در سال92 13انجام شد. پرسشنامه ی اولیه بر اساس مدل 5 بعدی آژانس بین المللی انرژی اتمی تهیه، سپس روایی زبانی، روایی محتوایی و روایی سازه بر روی سوالات صورت گرفت. پایایی پرسشنامه نیز با روش های آزمون- بازآزمون و ضریب آلفای کرونباخ بررسی شد. اطلاعات با استفاده از نرم افزار 18 Spss تجزیه و تحلیل شدند.
در بررسی روایی محتوایی ضرایب شاخص روایی محتوا و نسبت روایی محتوایی کل به ترتیب 91/0و 87/0 بدست آمدند. تحلیل عاملی تاییدی پرسشنامه بررسی شد و ضریب KMO و آزمون بارتلت به ترتیب 807/0 و 791/ 5237 بدست آمد. همچنین تحلیل عاملی وجود 5 فاکتور شامل: اولویت به ایمنی، رهبری، مسئولیت پذیری، یکپارچگی ایمنی، و آموزش و یادگیری که 813/69 درصد از واریانس کل را به خود اختصاص دادند را تایید کرد. نتایج نشان داد که پرسشنامه نهایی پایا(902/0=α) و تکرار پذیر می باشد(899/0ICC=). همبستگی بین ابعاد پرسشنامه ی فرهنگ ایمنی معنی دار(01/0>p) بود.
نتایج این مطالعه نشان داد که پرسشنامه فرهنگ ایمنی طراحی شده بر اساس مدل5 بعدی آژانس بین المللی انرژی اتمی روایی و پایایی قابل قبولی برای سنجش فرهنگ ایمنی در شرکت بهره برداری نفت و گاز می باشد. این ابزار می تواند در راستای ارتقاء فرهنگ ایمنی در صنایع با ریسک بالا موثر باشد.