بررسی تحلیلی تطبیقی سرمایه اجتماعی در محله های مساعد و نامساعد شهر تهران

در این مطالعه به بررسی سرمایه اجتماعی در محلات مساعد و نامساعد شهر تهران پرداخته شده و ابعاد سرمایه اجتماعی، عینی و ذهنی، و مولفه های آن همچون حمایت های اجتماعی، روابط، مشارکت، آگاهی، همیاری و اعتماد اجتماعی در این محلات با یکدیگر مقایسه شده اند. در این زمینه از نظریات سرمایه اجتماعی و ادبیات تاثیر محله و بخصوص نظریات ویلسون، هاردینگ و تورنی درباب تاثیر زندگی در محلات نامساعد بر رفتارهای اجتماعی افراد استفاده شده است.
جامعه آماری این تحقیق جمعیت 15 تا 65 سال ساکن در محلات تهران است. محلات تهران با توجه به سه شاخص وضعیت اقتصادی، سواد زنان و مهاجرت، به سه دسته مساعد، نیمه مساعد و نا مساعد تقسیم و از هر دسته 10 محله به طور تصادفی انتخاب شده است. اطلاعات این پیمایش با استفاده از تکنیک پرسش نامه از بین 450 نفر از ساکنان این محلات جمع آوری شده است.
نتایج تحلیل واریانس بیانگر وجود تفاوت در میزان سرمایه اجتماعی عینی و ذهنی افراد در محلات مختلف بوده است. به گونه ای که در محلات مساعد در مقایسه با محلات نامساعد، شبکه روابط افراد گسترده تر، میزان آگاهی، مشارکت، حمایت های اجتماعی و همیاری ایشان هم بیشتر بوده است، اگرچه میزان اعتماد در محلات نامساعد بالاتر گزارش شده است.
در نهایت، یافته های تحقیق داعیه نظریه های یادشده را مبنی بر محدودبودن منابع و فرصت ها در محلات نامساعد نسبت به محلات مساعد درباره سرمایه اجتماعی تایید می کند.