توقیت از دیدگاه علامه بهاری همدانی بر پایه رساله «قامعه اللجاج»

یکی از آسیب های جدی جامعه مهدی باور، وقت گذاری (توقیت) برای ظهور امام مهدی (عج) است. در منابع مهدوی، روایات متعددی در نکوهش تعیین وقت برای زمان ظهور امام مهدی(عج) وجود دارد. با این حال، شماری درخور توجه از وقت گذاری ، در منابع مکتوب یافت می شود و جریان توقیت گر، گاه دست به توقیت می زند. به جز روایات، آثاری دیگر در رویارویی با جریان تعیین وقت ظهور امام مهدی وجود دارد که توسط دانشمندان اسلام با رویکردهای حدیثی، فقهی، کلامی و... به نگارش درآمده است. این آثار بیشتر به صورت ماده کتابخانه ای نسخه خطی، در کتابخانه های دارای نسخ خطی یافت می شود. علامه محمدباقر بهاری همدانی (م1333ق) سه اثر در مواجهه با جریان توقیت گرا تالیف کرده است. یکی از آثار وی در موضوع محال بودن توقیت است که تا کنون مفقود مانده و دست نویسی از آن کشف نگردیده. دیگری در موضوع تبیین حکمت عدم تعیین ظهور است و سومین اثر وی با نام قامعه اللجاج در رد توقیت به شیوه کلامی و عقلی تالیف شده که نویسنده در نوشتار پیش رو، اصناف توقیت کنندگان، علم امامان(ع) به زمان ظهور، عدم توانایی شناخت و تعیین زمان ظهور توسط انسان (غیر از نبی و امام)، شناخت و تعیین زمان ظهور از طریق عموم روایات «علایم ظهور»، شناخت و تعیین زمان ظهور از طریق روایات «پر شدن جهان از ظلم» و سرانجام، شناخت و تعیین زمان ظهور از طریق روایات «مشتمل بر حسابات جفری» را از دیدگاه علامه بهاری بر اساس قامعه اللجاج بررسی می شود.