رویکرد تاریخی فضل الرحمان به قرآن، بررسی توصیفی تحلیلی

فضل الرحمان (د 1988) را می توان یکی از اصیل ترین و تاثیرگذارترین نواندیشان دینی مسلمان در قرن بیستم دانست. سنگ بنای اندیشه اصلاح گرایانه فضل الرحمان رویکرد نوگرایانه او به قرآن است و تاریخ در قرآن شناسی او جایگاهی ویژه دارد. رویکرد تاریخی فضل الرحمان به قرآن هم در دریافت او از ماهیت وحی قرآنی، هم در نگرش او به فرایند فهم و تفسیر قرآن، و هم در نگاه او به روش شناسی مطالعه قرآن بازتاب یافته است. در مقاله حاضر اهمیت نگاه تاریخی در این سه حوزه از نگاه فضل الرحمان و نتایج آن نشان داده شده است. فضل الرحمان در بحث از ماهیت وحی بر اوضاع و احوال زمانه پیامبر(ص) تاکید کرده که برای تفسیر قرآن در دوره جدید «نظریه دوحرکتی» را مطرح ساخته و در مطالعات قرآنی از رویکرد نقد تاریخی در برابر تحلیل ادبی دفاع کرده است.