مروری نظام مند و تحلیلی بر رویکردها، روش ها و سیستم های بازیابی اطلاعات تصاویر پزشکی

پیام:
چکیده:
سابقه و هدف
در میان انواع مستندات برای ذخیره اطلاعات پزشکی، طبق آمارها، استفاده از تصویر پزشکی علاوه بر امر تشخیص، در پژوهش و آموزش به سرعت رو به رشد است. چنین رشدی، اهمیت بازیابی این تصاویر را در سیستم هایی با حجم بالای تصاویر پزشکی، مطرح می کند. بدین منظور نیاز است تا جهت بررسی روند تحقیقات برای مطالعات بعدی و کمک به پژوهش های آینده، مروری نظام مند بر بازیابی تصاویر داشته باشیم. هدف از این پژوهش، تحلیل نظام مند روش ها، رویکردها و سیستم های بازیابی تصاویر در مقالات بین سال های 2006 تا 2016 است. برای این که پژوهشی در خصوص بازیابی اطلاعات تصاویر پزشکی در ادامه ی نتایج پژوهش های پیشین انجام گیرد، پژوهشگر باید بداند کدام روش در میان محققان این حوزه دارای مقبولیت و عملکرد بهتری است و از چگونگی ارزیابی یک روش که به عنوان روش بهتر تشخیص داده شده است، آگاه باشد. این مقاله سعی دارد به این سوالات پاسخ دهد.
مواد و روش ها
بدین منظور پایگاه های اطلاعاتی Springer، ScienceDirect (Elsevier)، IEEE، PubMedCentral، SID و Magiran با استفاده از کلیدواژه Medical Image Retrieval«» در پایگاه های اطلاعاتی انگلیسی و از ترکیب «تصویر پزشکی AND بازیابی» برای جستجو در پایگاه های فارسی، در فاصله ی زمانی 2006 تا 2016 مورد جستجو قرار گرفتند. مقالات بازیابی شده، با استفاده از فرم ارزیابی منتقدانه استاندارد، بررسی شده و بر اساس کیفیت شان، وارد مطالعه شدند. سپس مقالات انتخاب شده، مورد تحلیل قرار گرفته و اطلاعاتی از آنها ارایه شده است. همه ی مقاله هایی که به نوعی به بررسی و ارزیابی، مرور یا یک نوآوری در مورد بازیابی تصاویر پزشکی و سیستم های بازیابی تصاویر پزشکی پرداخته اند، در مطالعه پذیرفته شدند. مقالاتی که به بازخورد مرتبط بودن، ارایه راه حل هایی با رویکردهای محتوا محور، متن محور و ترکیبی به منظور ارتقای پارامترهای دقت و فراخوانی پرداخته بودند نیز وارد مطالعه شدند. معیارهای خروج مقالات از مطالعه این بود که مقالات بازیابی شده به بازیابی تصاویری غیر از تصاویر پزشکی پرداخته باشند یا به موضوع بازیابی نپرداخته باشند. مطالعاتی که به تکرار یک مطالعه ی دیگر پرداخته بودند و یا به طورکلی تکراری بودند، از مطالعه کنار گذاشته شدند. همچنین مقالاتی که تمام متن آنها در دسترس نبود، از مطالعه خارج شدند.
یافته ها
نتیجه ی جستجو با کلیدواژه ها در مجموع 47585 مقاله بود. با حذف مقالات طبق معیارهای بیان شده، 66 مقاله انتخاب شده از لحاظ رویکرد، روش یادگیری و مجموعه ی داده ای که برای ارزیابی استفاده کرده بودند، مورد تحلیل قرار گرفتند. بیشترین رویکرد در مقالات مرتبط با بازیابی تصاویر پزشکی، محتوا محور (71%) و 15% با رویکرد ترکیبی محتوا محور و متن محور بود. روش یادگیری با نظارت 28% و بدون نظارت 24% بوده و تقریبا میزان گرایش به آنها برابر بود. در بیشتر مقالات (%39)، تیم پژوهشگر، مجموعه ی ارزیابی را تهیه کرده بود و 18% مقالات از مجموعه داده استاندارد محک ImageCLEFmed استفاده کرده بودند. همچنین روش های شاخص گذاری در مقالات نیز تحلیل شده و مورد بررسی قرار گرفتند.
نتیجه گیری
نتیجه این بررسی نشان می دهد که با توجه به کاربردهای گسترده ی تصاویر پزشکی، پژوهش در توسعه ی روش های موثر که قادر باشند دقت، فراخوانی و سرعت را در بازیابی افزایش دهند، رو به رشد است. علی رغم این موضوع، نبود مجموعه های محک استاندارد قابل دسترس برای پژوهشگران چالشی است که آمارها نشانگر نیاز به انجام پژوهش های کافی در این مورد است.
زبان:
فارسی
صفحات:
61 تا 73
لینک کوتاه:
magiran.com/p1592423 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!