رابطه طول- وزن و مقایسه برخی ویژگی های ریختی ماهی گورخری زاگرس Aphanius vladykovi Coad، 1988 (شعاع بالگان: کپورماهیان دندان دار) در سرشاخه های رودخانه کارون در استان چهارمحال و بختیاری

به منظور تعیین روابط طول-وزن ماهی گورخری زاگرس (Aphanius vladykovi) و بررسی تغییرات صفات ریختی آن، 60 قطعه ماهی از چشمه مادردختر گندمان (30 قطعه با میانگین طول استاندارد 01/4±71/32) و چشمه اردوال نقنه (30 قطعه با میانگین طول استاندارد 92/3±72/30) طی فصل پاییز صید گردید. الگوی رشد هر دو جنس نر (06/2b=) و ماده (53/2b=) منطقه گندمان آلومتریک منفی و برای جنس های نر (20/3b=) و ماده نقنه (46/3b=) به ترتیب ایزومتریک و آلومتریک مثبت بود. فاکتور وضعیت بیانگر شرایط تغذیه ای بهتر منطقه گندمان نسبت به نقنه بود (05/0P<). مقایسه ریخت شناسی ماهیان حاکی از تنوع ریختی بالا بین دو منطقه بوده و نتایج آزمون آماری تحلیل مولفه های اصلی (PCA)، عمق بدن را مهم ترین مولفه ی موثر بر تمایز ریختی جمعیت ها از یکدیگر تشخیص داد. تجزیه و تحلیل تغییرات متعارف (CVA) ویژگی های ریخت سنجی نیز جمعیت های دو منطقه را از هم تفکیک کرد (05/0P<) اما هیچ تفاوت آماری معنی داری بین جنس های نر و ماده هر منطقه نشان نداد (05/0P>). به عنوان نتیجه گیری می توان بیان کرد که مستقر شدن دو جمعیت از ماهی گورخری زاگرس در دو نقطه بالادستی رود کارون و بروز تفاوت در شاخص وضعیت و صفات ریختی، علاوه بر ظرفیت های ژنتیکی، به دلیل تاثیر زیستگاه و فاصله جغرافیایی بوده و به نظر می رسد روند تجمع صفات متمایزکننده تحت تاثیر عوامل محیطی مانند دما، مواد مغذی و عمق آب ادامه داشته و به صورت بالقوه احتمال گونه زایی آلوپاتریک وجود دارد. لذا پیشنهاد می گردد ماهیان این دو منطقه جهت اهداف حفاظتی به عنوان ذخایر ژنتیکی و ریختی مجزا از یکدیگر در نظر گرفته شوند.