روابط بین پایداری خاکدانه ها و برخی خصوصیات خاک در خاک های حوزه آبخیز طالقان

پایداری خاکدانه ها کی از خصوصیات اصلی موثر بر فرسایش پذیری و ویژگی های اصلی هیدرولیکی و فیزیکی خاک است. آگاهی از مولفه های خاک کنترل کننده پایداری خاکدانه ها برای حفظ ساختمان خاک بسیار مهم است. همچنین شناسایی خصوصیات بحرانی خاک موثر بر پایداری خاکدانه ها در حوزه آبخیزی که فرسایش خاک ناشی از الگوهای طبیعی پایداری خاکدانه ها است، پایه و اساس استراتژی های حفاظتی است. هدف این مطالعه که در خاک های سطحی طالقان انجام شده، بررسی رابطه بین پایداری خاکدانه ها و برخی از خصوصیات خاک است. در این تحقیق، واحدهای کاری بر اساس همگنی در شیب دامنه، جهت جغرافیایی و سنگ شناسی حاصل شده اند، سپس با تکیه بر نتایج مطالعات زمین آماری در مقیاس واحدهای همگن کاری در بخشی از خاک های حوزه آبخیز طالقان به وسعت 3260 هکتار، 84 نقطه به عنوان نقاط نمونه برداری خاک انتخاب شده اند. شاخص های پایداری مورد استفاده میانگین وزنی قطر خاکدانه ها و پایداری مرطوب خاکدانه ها هستند. همبستگی بین میانگین وزنی قطر خاکدانه ها و خصوصیات خاک با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون استخراج شده و بر اساس معنی داری آماری آن ها ارزیابی شده است. سپس بر اساس نتایج همبستگی و با استفاده از روش رگرسیون گام به گام اقدام به توسعه مدل های پیش بینی پایداری خاکدانه ها شد. نتایج حاکی از غیرقابل انتظار بودن همبستگی بین خصوصیات خاک و پایداری خاکدانه ها است به طوریکه همبستگی بین پایداری خاکدانه ها با درصد آهک، رس و رطوبت اشباع منفی است درحالی که با درصد شن ریز و شن خیلی ریز مثبت است. بنابراین بهبود پایداری خاکدانه ها و کنترل فرسایش خاک در حوزه آبخیز طالقان درگرو مدیریت این خصوصیات خاک و انجام پروژه های حفاظت خاک در جهت تعدیل و بهینه کردن آن ها است.