بررسی مدینه فاضله ابونصر فارابی و یوتوپیای تامس مور در پرتو روش تحلیل مقایسه ای

فلسفه وجودی آرمانشهر، اعتراضی به وضع موجود و سیری در جهت وضع مطلوب است. به تصویر کشیدن جامعه مطلوب برآمده از جهان بینی فیلسوف یا نظریه پرداز است. فارابی و مور بعنوان برجسته ترین نظریه پردازان زمانه ی خویش در مقام فهم درد بر می آیند؛ فارابی در قالب مدینه ی فاضله و مور در چارچوب یوتوپیا، توجه خود را به سوی سعادت بشری معطوف می دارند. حال مقاله حاضر بر محوریت سه سوال اصلی بنا شده که عبارتند از: 1) چرا فارابی و مور اقدام به ترسیم جامعه آرمانی نمودند؟ 2) جامعه آرمانی آنان دارای چه خصوصیات و ویژگی هایی است ؟ 3) آیا رشته انقطاع یا اتصالی در این دو جامعه می توان یافت؟. از این رو واکاوی مباحث در قالب رویکرد فهم نظریه سیاسی مبتنی بر منطق درونی انجام می گیرد. در این راستا تلاش می شود شرایط و زمانه ی زیستی تاثیرگذار بر فلیسوف یا نظریه پرداز که به نوعی محمل اندیشه سیاسی وی است، مورد بررسی قرار گیرد. هدف این نوشتار تشریح و مقایسه دو جامعه ی آرمانی ترسیم شده توسط مور و فارابی است. فرضیه مقاله بدین قرار است؛ شرایط نابه هنجار اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، عامل محرک برای ارائه جامعه آرمانی بوده است. در پایان مفاهیم و گزاره های اصلی دو آرمانشهر بر مبنای روش تحلیل تطبیقی- مقایسه ای که آموزه اصلی آن بر شباهت ها و تفاوت ها استوار است، کشف و استنباط می گردد.