نقش حسابداری در ایفای حقوق شهروندی به عنوان مسئولیت اجتماعی شرکت ها

امروزه رهبران شرکت ها با وظیفه ی پویا و چالش بر انگیزی در زمینه استانداردهای اخلاقی و اجتماعی برای عملیات تجاری مسئولانه مواجه هستند مسئله اصلی این پژوهش «حسابداری (گزارشگری) مسئولیت اجتماعی شرکت ها چگونه می تواند در تحقق هر چه بیشتر شهروند شرکتی در حقوق شهروندی نقش داشته باشد؟»
این پژوهش از نوع کاربردی و به روش توصیفی اجرا شده است و به روش مطالعات کتابخانه ای به جمع آوری اطلاعات پرداخته شده است. لذا هدف اصلی این پژوهش «بررسی و تبیین حسابداری (گزارشگری) مسئولیت اجتماعی شرکت ها در ایجاد نقش شهروند شرکتی (در ایفای حقوق شهروندی) در جامعه» می باشد. که متغیر مستقل «حسابداری مسئولیت اجتماعی شرکت ها» خواهد بود. برای تدوین این مسئولیت در حسابداری ما از مدل مفهومی کارول استفاده می شود: کارول (1979) بین چهار نوع متفاوت از انواع مسئولیتهای اجتماعی شرکت تفاوت قائل می شود. مسئولیت اقتصادی، مسئولیت قانونی، مسئولیت اخلاقی، مسئولیت بشردوستانه در این راستا حرکت به سمت شهروند شرکتی از نظر حقوق شهروندی مورد اهمیت می باشد. نتایج پژوهش نشان داد که با استناد به تعریف کارول از مسئولیت اجتماعی و همچنین مطالعاتی که از مسئولیت اجتماعی به عنوان سنجه شهروند شرکتی استفاده می کنند، چهار جنبه شهروندی برای آن می توان تعریف نمود. این چهار بعد شهروند شرکتی نشان دهنده انتظارات جامعه از شرکت ها در عرصه های گوناگون فعالیتشان است. هر بعد شهروندی صرفا بخشی از کل مسئولیت شهروندی شرکت می باشد که در مجموع با هم نشان می دهند که جامعه چه انتظاراتی از شرکت دارد. بنابراین ابعاد چهارگانه مزبور در درک و فهم دلایل اقدامات شرکت و توجه آن به ملاحظات اخلاقی و اختیاری، سودمند خواهد بود و مسئولیت اجتماعی شرکت ها از جنبه سودآورانه به سمت بشردوستانه موردنظر جهانی می باشد.