اثر میدان های مغناطیسی بر جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه کنجد (Sesamum indicum L.)

پرایمینگ بذر توسط میدان های مغناطیسی (مگنتو پرایمینگ) به عنوان راهکاری اکولوژیک، موثر و ارزان قیمت برای بهبود خصوصیات جوانه زنی و سبز شدن گیاهان مطرح است. به منظور بررسی رفتار جوانه زنی کنجد تحت تاثیر میدان های مغناطیسی، آزمایشی در سال 1393 به صورت طرح کاملا تصادفی با 22 تیمار (عدم قرارگیری در معرض میدان مغناطیسی (شاهد) و 21 تیمار مگنتو پرایمینگ) و با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. بذرهای کنجد به صورت توده ای درون یک کیسه پلاستیکی نازک قرار گرفته و سپس توسط میدان های مغناطیسی با شدت (25، 50، 75 و 100 میلی تسلا) و زمان های قرارگیری مختلف (10، 20، 30، 60 و 120 دقیقه برای هر شدت) تیمار شدند. به منظور بررسی خصوصیات جوانه زنی کنجد تحت تاثیر میدان مغناطیسی دائم، از نوارهای مغناطیسی با قدرت 3 میلی تسلا در زیر هر پتری در طول مدت آزمایش استفاده شد. نتایج نشان داد که میدان های مغناطیسی اثر معنی داری بر درصد جوانه زنی نهایی نداشتند. پرایمینگ بذرها با میدان مغناطیسی با شدت 50 میلی تسلا به مدت 20 دقیقه منجر به افزایش سرعت جوانه زنی نسبت به تیمار شاهد شد اما کلیه سطوح تیمار 100 میلی تسلا منجر به کاهش سرعت جوانه زنی نسبت به تیمار شاهد شدند. در این آزمایش بیشترین طول ریشه چه، طول گیاهچه و نیز شاخص طولی بنیه گیاهچه متعلق به تیمار 75 میلی تسلا به مدت 60 دقیقه و بیشترین وزن خشک گیاهچه و شاخص وزنی بنیه گیاهچه متعلق به تیمار 100 میلی تسلا برای 20 دقیقه بود. درجه بندی تیمارها نشان داد که قرار گرفتن بذرها به مدت یک ساعت در معرض میدانی با شدت 75 میلی تسلا و نیز 10 دقیقه در معرض 25 میلی تسلا بهترین نتایج را به دنبال دارند.