گزاره های انشایی در نفثه المصدور

نفثه المصدور یکی از متون برجسته تاریخی- ادبی دوره مغول است که هدف اصلی نویسنده آن، نه صرفا ثبت وقایع تاریخی بلکه حسب حال و بث الشکوی و شرح مصائب خویش بوده است. از این رو، نویسنده برای گزارش احساسات و تمایلات عاطفی خود در چهارچوب بلاغت کلام و متکلم و اثرگذاری بر مخاطب، از مولفه های گوناگونی بهره می گیرد که یکی از مهم ترین آنها کاربرد فراوان گزاره های انشایی است. مقصود از گزاره انشایی، بیانی است که ذاتا محتمل صدق و کذب نیست بلکه بیانگر احساسات و عواطف گوینده یا نویسنده است. این مقاله درصدد است تا ضمن بررسی دقیق بسامدی و بلاغی گزاره های انشایی موجود در نفثه المصدور و دسته بندی اغراض و معانی ثانوی آن ها، این گزاره ها را در پیوند با ذهنیات و عواطف نویسنده و فضای فکری و احساس گرایانه کتاب تحلیل کند و بدین ترتیب، هم به خودآگاه و ناخودآگاه ذهنی مولف راه یابد و هم نقش این گزاره ها را در ایجاد و گسترش فضای عاطفی و گفتمانی غالب بر اثر مشخص کند.