طراحی و تبیین مدل پذیرش و عرضه سهام شرکت ها برای نیل به توسعه بورس اوراق بهادار مبتنی بر سند چشم انداز 1404 جمهوری اسلامی ایران

ایفای نقش موثر بورس اوراق بهادار در توسعه اقتصادی و هم چنین تحقق اهداف اقتصادی سند چشم انداز، ارائه مدلی مناسب از نحوه پذیرش و جذب شرکت ها در بورس اوراق بهادار و هم چنین چگونگی ایجاد تقاضای سرمایه گذاری برای عرضه اولیه سهام شرکت های پذیرفته شده را ایجاب می نماید. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش گردآوری داده ها توصیفی و از نوع پیمایشی بود، ازنظر نوع داده های موردنیاز آمیخته(کمی-کیفی) و از نوع اکتشافی بود. جامعه آماری پژوهش شامل دو بخش کیفی شامل ده نفر از اساتید دانشگاهی، خبرگان اقتصادی-مالی و بازاریابی که به روش هدفمند انتخاب شدند و فعالان بازار سرمایه که از میان آن ها با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی 384 نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شد. ابزار گردآوری داده ها بر اساس بررسی مدارک و اسناد، مصاحبه اولیه با خبرگان و پرسشنامه صورت گرفت. پرسش نامه محقق ساخته بسته 52 سوالی استفاده شد که به اندازه گیری ابعاد اقدامات پیش از عرضه، الزامات پس از عرضه، عرضه اولیه موفق سهام، پذیرش سهام، نقد شوندگی سهم و توسعه بورس اوراق بهادار پرداخت. روایی سوالات مصاحبه توسط نظرسنجی از خبرگان تایید گشت (روایی محتوا)؛ درحالی که برای بررسی روایی سوالات پرسشنامه از روایی سازه در دو بخش روایی همگرا و واگرا استفاده شد. هم چنین، پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ بررسی گشت که نتایج روایی و پایایی، هر دو قابل قبول بود. از سوی دیگر، بررسی و تحلیل داده های کیفی با استفاده از کدگذاری و تحلیل محتوا انجام شد و بررسی وتحلیل داده های کمی نیز با آزمون همبستگی توسط نرم افزار SPSS و روش مدل سازی معادلات ساختاری با نرم افزار Smart PLS صورت پذیرفت. نتایج تحقیق نشان داد در بخش عرضه، برگزاری نشست معارفه و اطلاع رسانی مناسب؛ تبلیغات عرضه اولیه اوراق بهادار؛ تعیین زمان مناسب عرضه اولیه؛ قیمت گذاری مناسب از عوامل موثر بر اقدامات پیش از عرضه سهام و مدیریت نقد شوندگی سهم، مدیریت نوسان سهم و نوآوری در ارائه ابزارهای مشتقه از عوامل موثر بر الزامات پس از عرضه سهام در بورس اوراق بهادار می باشند؛ با توجه به مولفه های شناسایی شده مدلی در زمینه پذیرش و عرضه سهام شرکت ها برای نیل به توسعه بورس اوراق بهادار مبتنی بر سند چشم انداز 1404 ارائه شد که معیارهای برازش مدل نیز قابل قبول بود. همچنین آزمون بخش عرضه مدل نشان داد اقدامات پیش از عرضه و الزامات پس از عرضه بر عرضه اولیه موفق سهام در بورس اوراق بهادار تاثیر دارد؛ عرضه اولیه موفق سهام بر توسعه بورس اوراق بهادار تاثیر دارد؛ پذیرش سهام بر توسعه بورس اوراق بهادار تاثیر دارد؛ نقدشوندگی بازار بر عرضه اولیه موفق سهام در بورس اوراق بهادار تاثیر دارد؛ نقدشوندگی بازار بر توسعه بورس اوراق بهادار تاثیر دارد.