واگذاری اراضی ملی پروژهایی با هدف توسعه یا مجرایی برای زمین خواری در شمال ایران

اداره کل منابع طبیعی استان مازندران به استناد قانون واگذاری و احیای اراضی مصوب سال 1359 شورای انقلاب و آیین نامه های اجرایی مرتبط با آن و در قالب مواد 31 و32، و با هدف اشتغال زایی و کاهش بیکاری، کاهش روند تخریب منابع طبیعی و حفظ و نگهداری بهینه از آن و افزایش بهره وری و توسعه اقتصادی اجتماعی مناطق روستایی، نسبت به واگذاری اراضی ملی به اشخاص حقیقی و حقوقی جهت اجرای طرح ها و فعالیت های مختلف صنعتی و کشاورزی اقدام نموده است. اکنون پس از گذشت حدود سه دهه از تصویب و اجرای این قانون این تحقیق قصد دارد روند واگذاری های اراضی منابع طبیعی و اثرات اقتصادی و اجتماعی آنرا در استان مازندران مورد ارزیابی قرار داده تا میزان تحقق پذیری اهداف پیش بینی شده اولیه را مورد مورد بررسی قرار دهد. از این رو تحقیق حاضر با عنوان ارزیابی روند واگذاری های اراضی ملی در استان مازندران (طی دوره 1373 تا 1392) به دنبال انجام این مهم با استفاده از پژوهش توصیفی با روش پیمایشی انجام شده است می باشد. جامعه آماری این تحقیق تعداد 586 فقره واگذاری در قالب اشخاص حقیقی و حقوقی بوده که در استان مازندران طی سال های مذکور و در قالب مواد 31 و 32، زمین یا عرصه منابع طبیعی به آنها واگذار شده، تعداد 169 نمونه آماری تحقیق با استفاده از جدول مورگان به صورت نمونه گیری تصادفی احتمالی غیر قضاوتی انتخاب و این افراد مورد پرسش گری مستقیم قرار گرفتند. متغیر های مورد بررسی در این تحقیق عبارتند از: مساحت واگذاری اراضی منابع ملی و دولتی برای اجرای طرح ها. میزان اشتغال تحقق یافته در طرح های واگذار شده. بررسی عوامل و زمینه های موفقیت و عدم موفقیت طرح های واگذار شده. میزان تحقق اهداف واگذاری بوده است. پس از جمع آوری اطلاعات میدانی با استفاده از ابزار پرسش نامه، داده های تحقیق وارد محیط نرم افزارSPSS شدند، یافته های تحقیق به شکل جداول و نمودارهای آماری بدست آمدند. بر اساس نتایج بدست آمده میزان کل واگذاری های اراضی انجام شده به مساحت 4709 هکتار، و شامل فعالیت های بخش کشاورزی، صنعت و خدمات بوده است. بیشترین میزان واگذاری مربوط به فعالیت های بخش کشاورزی است که حدود 56 درصد اراضی را شامل می شود. برای انجام آزمون های آماری از روش Chi-square استفاده شد، در نهایت تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرهای تحقیق صورت گرفت. نتایج بدست آمده از تحقیق حاضر نشان دادکه طرح واگذاری اراضی ملی به اشخاص حقیقی و حقوقی، نتوانسته است به اندازه کافی همه اهداف اولیه پیش بینی شده قانونی خود (ایجاد اشتغال، افزایش درآمد و کاهش تخریب منابع طبیعی) را بدست آورد.