پهنه بندی کانسار براساس توزیع فضایی عیار کانسنگ با استفاده از الگوریتم خوشه بندی نقشه خود سازمانده در معدن چغارت

پهنه بندی کانسار، یکی از مسائل مهم در زمینه مدل سازی، ارزیابی و برنامه ریزی استخراج در امور معدنی است. در مدل سازی های معدنی، منطقه بر اساس ویژگی های فیزیکی موثر بر کانی زایی یا توزیع فضایی عیار به پهنه های مختلف تقسیم می شود. در این مقاله، از روش خوشه بندی نقشه خودسازمانده (SOM) به منظور پهنه بندی سه بعدی کانسار معدنی استفاده شده است و شاخص های اعتبارسنجی برای تعیین تعداد بهینه پهنه ها به کار برده شده است. به منظور اعتبارسنجی الگوریتم پیشنهادی، داده ها و اطلاعات معدن سنگ آهن چغارت به کار برده شده است. شاخص های اعتبارسنجی خوشه بندی روی داده های عیارسنجی آهن و فسفر گمانه های اکتشافی اجرا شد و در نتیجه تعداد دو پهنه به صورت بهینه مشخص شد. بر اساس نتایج، محدوده دو پهنه و نحوه اختصاص نمونه به هر پهنه با استفاده از الگوریتم خوشه بندی نقشه خودسازمانده تعیین شد. در نتیجه، خروجی الگوریتم های SOM و K-means بررسی شد که در حدود 90% داده ها به صورت مشابه به خوشه های یکسان اختصاص یافته است. در روش SOM، سطح جدایش دو پهنه در راستای شمال شرقی-جنوب غربی کشیده شده که به سمت جنوب شرقی شیب دارد، در حالی که این سطح جدایش در روش K-means راستای شرقی-غربی و شیب به سمت جنوب دارد. بر اساس سطوح جدایش به دست آمده از دو روش خوشه بندی و مقایسه با خصوصیات بعدی-جهتی و ویژگی های ساختمانی موثر در کنترل کانی زایی (به ویژه گسل ها)، سطح جدایش SOM از نظر ساختار فضایی و جهتی، هم خوانی قابل توجهی با ویژگی های ساختمانی منطقه دارد.