ضرورت کاربرد آموزش الکترونیکی و اثربخشی آن در خودمراقبتی بیماران

امروزه آموزش الکترونیکی به بیماران به شکل آسان و گسترده و جذاب تر به همراه متن، صدا، تصویر و فیلم به صورت یک روش آموزشی نوین انجام می شود. ولی با وجود مزایای بی شمار اثر بخشی آموزش الکترونیک در خودمراقبتی بیماران، در عمل مشاهده می شود که در محیط های بالینی و حتی آموزشی، عملکرد افراد حرفه ای در زمینه آموزش به بیمار مناسب نیست و به دلیل عدم آگاهی بیماران از نوع بیماری و فرآیند آن، باعث بستری شدن مکرر آن ها می شود. این مطالعه با هدف مرور مطالعات در زمینه ضرورت کاربرد یادگیری الکترونیکی و اثربخشی آن در خودمراقبتی بیماران انجام شد.
مطالعه حاضر به صورت مروری- روایتی بود و جستجوی متون از پایگاه های اطلاعاتی Iranmedex، (Scientific Information Database SID، Irandoc ،Pubmed، Eric، google scholar، Magiran،) و کلمات کلیدی آموزش، اثر بخشی، الکترونیک، بیمار، خود مراقبتی و توسط دو نفر ارزیاب، در فاصله سال های 2000 تا 2015 انجام شد. از میان 87 مقاله، 24 مقاله معتبر و مرتبط موضوع، وارد مطالعه شدند.
آموزش به بیماران به منظور استقلال هر چه بیشتر آنان در خودمراقبتی و با هدف اصلی کمک به بیماران باید انجام شود. عوامل مرتبط با بیماران از جمله انتخاب مکان و زمان آموزش، انگیزه و آمادگی برای یادگیری، شرایط فرهنگی، وضعیت اقتصادی- اجتماعی، میزان پذیرش، میزان درک و تحصیلات، تعامل آسان با مراقبت کننده خود و عوامل مرتبط با سیستم آموزشی از جمله عملکرد نظام های مراقبتی، اختصاص تسهیلات لازم، نیروی انسانی مناسب و کارآزموده، اختصاص وقت و امکانات، لزوم شناسایی مخاطبان و نیازهای خاص آن ها، جذابیت بیشتر با استفاده از آموزش های ترکیبی و چند رسانه ای، در اثر بخشی این نوع آموزش مورد تاکید است. ولی عواملی مانند حمایت ناکافی و سن بالای بیماران، کم سوادی در کشورهای در حال توسعه، آموزش ناکافی و پیگیری های نامنظم از اثر بخشی این روش می کاهد.
آموزش پرسنل بهداشتی برای آموزش الکترونیکی بیماران و طراحی آموزشی و فراهم سازی امکانات، برای ارتباط تعاملی با بیماران و آموزش به بیماران برای استفاده از سیستم آموزش الکترونیکی به همراه ارائه محتوا ضروری است.